Aanpak grondwaterkwaliteit nog niet effectief genoeg

De gezamenlijke aanpak van boeren, drinkwaterbedrijven en overheden om de nitraatuitspoeling naar grondwater te verminderen is effectief, maar in veel gebieden worden de doelen nog niet bereikt. Dat blijkt uit de eerste resultaten in de 34 grondwaterbeschermingsgebieden waar de gezamenlijke aanpak is ingezet.

Verplichte maatregelen liggen op de loer

Om de doelen te halen is het wel van belang dat er meer boeren aansluiten en dat er nog effectievere maatregelen worden getroffen. Voor gebieden waar doelen nog lang niet worden gehaald, liggen verplichte maatregelen op de loer.

In het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer hebben LTO Nederland, Vewin, IPO en de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Infrastructuur en Waterstaat in 2017 afspraken gemaakt over het verminderen van nitraatuitspoeling naar de bodem in 34 grondwaterbeschermingsgebieden. Per gebied werden gebiedsgerichte maatregelen getroffen.

Vooruitgang per gebied

In een tussenevaluatie is de voortgang per gebied zichtbaar gemaakt. In elf ‘groene’ gebieden is men goed op weg om de doelen te halen. In twaalf ‘oranje’ gebieden is de verwachting dat de doelen alsnog gehaald kunnen worden met dezelfde aanpak, maar zijn aanvullende maatregelen en/of meer deelnemers nodig. In elf ‘rode’ gebieden is meer nodig om de doelen te halen.

Partijen hebben afgesproken om de komende drie maanden de plannen van aanpak per gebied te actualiseren. Hierbij worden in de rode en oranje gebieden verplichte maatregelen overwogen.

Het is zaak om het gevoel van urgentie te vergroten zonder dat we de boeren verliezen die zich nu al inzetten

“Doelbereik is in veel regio’s nog niet in zicht, er is nog veel werk te verzetten. Het is dus zaak om het gevoel van urgentie te vergroten zonder dat we de boeren verliezen die zich nu al inzetten. Hiervoor moeten alle betrokken partijen elkaar scherp houden en vol inzetten op het halen van de doelen”, zegt Hans de Groene, directeur van drinkwaterbedrijf Vewin.

‘Schoon grondwater gezamenlijk belang’

Gelders gedeputeerde Peter van ’t Hoog is voorzichtig optimistisch. “Wat nu goed gaat, is door de vrijwillige inzet van de boeren bereikt. Daar ben ik blij mee. En natuurlijk hoop ik dat een nieuwe groep agrariërs er met ondersteuning en aanvullende maatregelen ook gaat komen. Want schoon grondwater is echt een gezamenlijk belang.”

Ook Claude van Dongen van LTO Nederland is positief. “De agrariërs die hebben bijgedragen aan de aanpak laten zien dat we dit vrijwillig en vanuit de eigen bedrijfsvoering voor elkaar kunnen krijgen. Nu is het belangrijk dat nog meer agrariërs deel gaan nemen en dat we gezamenlijk doorpakken”.

Schouten: doelbereik voor alle gebieden haalbaar

“Op basis van de voortgang in de grondwaterbeschermingsgebieden en het vele werk wat hier in de afgelopen jaren is uitgevoerd, hebben de minister van Infrastructuur en Waterstaat en ik er vertrouwen in dat voor alle gebieden doelbereik in de periode 2022-2025 haalbaar is”, schrijft landbouwminister Carola Schouten in een brief aan de Tweede Kamer.