Actieve rechters denken even mee met milieubeleid

Niet alleen de Nederlandse overheid moet door rechters bij de les worden gehouden en worden uitgelegd dat ze niet weg mag lopen van de consequenties van de eigen wetten. Ook een multinational als Shell handelt blijkbaar onbetamelijk als hij zich achter de overheid verschuilt en niet zelf vergaande consequenties trekt uit de internationale klimaatafspraken. Zo bleek in een recente rechtszaak. Een ontwikkeling waar ook multinationals in de agrosector en lagere bestuursorganen als waterschappen over mogen nadenken.

Internationale ontwikkelingen

In het buitenland doet deze ontwikkeling ook opgeld. Een Belgische rechter volgt het Nederlandse voorbeeld en spreekt zich uit over stikstof en de Vlaamse Programmatische Aanpak Stikstof (PAS).

Interessanter nog is een case in Ierland. A-ware wil daar met Glanbia een kaasfabriek bouwen. De natuurbeweging is tegen en voert onder andere als argument aan dat de Nederlanders in eigen land minder vervuiling willen en deze nu in Ierland dumpen – zo berichtte deze krant half mei. Het is maar de vraag of dat echt het motief van A-ware is, mogelijk is er gewoon een interessante businesscase met goedkopere melk dan hier.

Boeiend is dat de Ierse minister-president eraan te pas moest komen om erop te wijzen dat Ierland ook klimaatbeleid conform Parijs en milieubeleid heeft. Zolang het daarbinnen past, is er niets aan de hand. Vermoedelijk vond de rechter dat ook, want die stelde A-ware/Glanbia al drie keer in het gelijk.

Buitenland bewaakt eigen milieugrenzen

Met zijn interventie slaat de Ierse premier Martin wel een argument uit handen van hen die de Nederlandse productie overeind willen houden. En van degenen die stellen dat we zo de buitenlandse natuur beschermen; dus maar beter hier de emissie kunnen accepteren, omdat we het probleem anders exporteren. Nu blijkt dat de Belgen en Ieren prima hun eigen milieugrenzen kunnen bewaken, en dat er soms nog ruimte is voor extra kaas.

Economen houden daar wel van: als iedereen een beetje op zijn eigen belangen let en van daaruit met elkaar afspraken wil maken, gaat het vanzelf de goede kant op. Even ‘meedenken’ met het buitenland hoeft niet, dat kunnen ze daar zelf wel.