Agrifoodsector luidt noodklok om energieprijzen

De Europese agrifoodsector luidt de noodklok vanwege de snel oplopende kosten en de gevolgen van extreme weersomstandigheden. Het kost veel ondernemers moeite om hun activiteiten op peil te houden, aldus de belangenorganisaties Copa-Cogeca, Primary Food Processors en FoodDrinkEurope. Ze dringen aan op maatregelen.

Het afgelopen jaar zijn de productiekosten in de Europese agri- en foodsector enorm gestegen. De kosten voor energie, meststoffen, verpakkingen en externe arbeid gingen sterk omhoog. De kostenstijgingen waren aanvankelijk te wijten aan een herstel van de vraag na Covid en beperkingen in de toeleveringsketen, maar ze zijn ernstig verergerd door de oorlog in Oekraïne.

Naast de kosten- en inflatiedruk kampen de ondernemers ook nog eens met extreme weersomstandigheden die grote impact hebben.

Continuïteit in productieketen in gevaar

De laatste verhoging van energieprijzen, in het bijzonder de prijzen van aardgas en elektriciteit, bedreigt de continuïteit van de productieketen in de agrifoodsector. Dat brengt volgens de organisaties de leveringszekerheid van onder meer voedingsmiddelen en essentiële landbouwgrondstoffen in gevaar. Steeds meer agrifoodbedrijven in Europa hebben moeite om het hoofd boven water te houden. Een aantal bedrijven moet de productie stoppen, personeel ontslaan of het bedrijf beëindigen.

Ingrijpen op energiemarkt

De organisaties vragen om zekerheid wat betreft de toegang tot energie en stabiele prijzen. Dit is volgens hen nodig om een goed functionerende voedingsketen in stand te houden. De Europese Commissie moet volgens de belangenbehartigers lidstaten ondersteunen om in te grijpen om:

de energieprijzen te verlagen en de liquiditeit op de energiemarkten te vergroten,
de energievoorziening te diversifiëren,
de opwekking van duurzame energie te stimuleren,
het concurrentievermogen van de exploitanten te ondersteunen.

Ook zou meer Europees toezicht nodig zijn op de energierantsoeneringsplannen van de verschillende lidstaten om ervoor te zorgen dat ze prioriteit geven aan de agrifoodsector.

Gebruik blijven maken van staatssteun

Daarnaast pleiten de Europese brancheorganisaties voor een verdere herziening van het tijdelijk crisiskader voor staatssteun (Ingesteld om de economie te ondersteunen vanwege de oorlog in Oekraïne, red.) , om ervoor te zorgen dat lidstaten en bedrijven het kunnen gebruiken.

Cees-Jan Adema, directeur van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI), roept in de Telegraaf de Nederlandse overheid op om in actie te komen. Hij vraagt om compensatie voor de snel stijgende energiekosten. Bedrijven hebben de kostenstijgingen volgens hem tot nu toe voor het grootste gedeelte zelf gedragen, maar die draagkracht is eindig. De overheid zou daarom moeten samenwerken met VNO-NCW en MKB Nederland om samen met het bedrijfsleven concrete stappen te zetten.