Tim van der Mark: ‘Beter meebewegen met veranderingen in samenleving’

Varkenshouder Tim van der Mark zit in de jury van Food100. Deze stelt jaarlijks een lijst samen van honderd ‘voedselveranderaars’. Drie jaar geleden stond hij zelf op de lijst en ontving zelfs de eretitel Foodheld van het jaar. “Je kunt mijns inziens beter meebewegen met de veranderingen in de samenleving.”

Het is een wel erg bont gezelschap. In de Food100 van dit jaar staat een kaasmaker en een fooddesigner, een landbouwjournalist en een specialist duurzaamheid bij Albert Heijn, en bijvoorbeeld ook een wethouder die zich inspant om het imago van de foodsector te verbeteren. Die laatste komt trouwens uit Ede, de thuisbasis van Foodvalley.

Samenwerking tussen generaties brengt een agrarisch bedrijf verder

Volgens de initiatiefnemers van Food100 gaat het om zogeheten voedselveranderaars die met hun ideeën en producten de voedselketen vernieuwen. Een beter voedselsysteem wordt pas een feit als de overtuiging groeit dat een gezonder en duurzamer voedsel mogelijk is en de 100 gamechangers op de lijst dragen daaraan bij, is te lezen op de website van Food100.

Tim van der Mark stond drie jaar geleden ook op de lijst. Tijdens de slotmanifestatie dat jaar kreeg hij de eretitel Foodheld. Nu zit hij in de jury en heeft met zes collega-juryleden de lijst van 2022 samengesteld.

Varkensbedrijf

Hij heeft samen met zijn vriendin en ouders een varkensbedrijf in Middenbeemster (N.-H.), Het Beemsterlant’s Varken geheten. Ze houden zeugen en vleesvarkens (halfgesloten) en verkopen het vlees aan zo’n 25 slagers in de wijde regio. Van een lokale zuivelfabriek nemen ze wei af en van een akkerbouwer graan en stro. De mest gaat vervolgens weer terug naar dat akkerbouwbedrijf. In het bedrijf is ook een zichtstal aanwezig.

Van der Mark is trots op de stappen die het familiebedrijf de afgelopen jaren heeft gezet. De samenwerking met ketenpartijen, de afzet in de korte keten en de transparantie naar de samenleving, het was de toenmalige jury van de Food100-lijst blijkbaar ook opgevallen. En zo was hij opeens een van de Foodhelden.

Food100 brengt verschillende werelden bij elkaar, dat leidt tot onderlinge inspiratie en tot nieuwe innovaties en samenwerkingsverbanden

Het mooie van Food100-lijst is dat hij duidelijk maakt hoe divers de voedselketen in elkaar zit én hoeveel mensen daar op een creatieve manier in actief zijn, vindt hij. “Een varkensboer zoals ik die het wat anders aanpakt dan zijn collega’s, maar ook bijvoorbeeld de ontwikkelaar van een vegaburger. Beiden zijn actief met voedsel, maar wel in een totaal ander segment van de keten. Food100 brengt die verschillende werelden bij elkaar. Dat leidt tot onderlinge inspiratie. En tot nieuwe innovaties en samenwerkingsverbanden.”

Selectie Foodhelden 2022

De toppers van dit jaar, de Foodhelden van 2022, worden op 25 november bekend gemaakt. Van der Mark kijkt bij de selectie vooral naar de verbinding met de samenleving. “Alles verandert, of het nu gaat om het klimaat of het eetpatroon van consumenten. Daar moet je wat mee. De wereldbevolking groeit snel waardoor we meer voedsel moeten produceren, en dat binnen de ecologische grenzen.”

Je kunt op je eiland blijven zitten, mag van mij, maar ik vrees dat je het dan op langere termijn niet redt

Dat vraagt om een verandering, stelt Van der Mark. “Je kunt op je eiland blijven zitten, mag van mij, maar ik vrees dat je het dan op langere termijn niet redt. Je kunt mijns inziens beter meebewegen en proberen kansen te zien. Ik ben ervan overtuigd dat zich altijd kansen voordoen, mits je ervoor open staat”

Samenwerking generaties brengt bedrijf verder

Die veranderingsgezindheid ziet hij vooral bij jonge boeren en tuinders. “Voor ouderen is het lastiger om het roer om te gooien. Dat zie ik hier thuis ook. Mijn vader droomde er al jaren van om zelf voer te produceren voor onze varkens. Maar het kwam er niet van. Twee jaar geleden zei ik: we gaan het gewoon doen en we zien wel of het lukt. Geen moment spijt van gehad. Dit bevestigde mij ook dat juist samenwerking tussen generaties, de combinatie van ervaring en nieuwe inzichten, een bedrijf verder brengt.”

Leren van andere landen

Hij was onlangs met een groep jonge varkenshouders op studiereis in Zweden. “Wij denken dat de agrarische sector in Nederland vooroploopt op die in het buitenland. Dat is dus niet altijd waar. Op het gebied van dierwelzijn, medicijngebruik en imago lopen we echt achter op Zweden. De Zweden kopen Zweeds varkensvlees omdat ze vlees uit het buitenland niet vertrouwen op deze punten. Zoals je kunt leren van andere partijen in de voedselketen kun je dan ook van andere landen.”