Landbouwminister Carola Schouten staat de pers te woord over het intrekken van de veevoermaatregel. - Foto: ANP
De vlag ging spreekwoordelijk uit bij veel boerenorganisaties. “Het boerenverstand heeft gewonnen”, klonk het euforisch. Het is te hopen dat de jubelstemming niet als boemerang terugkomt.
Elk nadeel heeft zijn voordeel. Die uitspraak van Johan Cruijff gaat wel heel erg op in het stikstofdossier. Door de droogte in dit groeiseizoen is de kwaliteit van het ruwvoer zo matig dat compensatie met eiwitrijk krachtvoer nodig is om de melkveestapel goed te kunnen voeren. En dus heeft landbouwminister Carola Schouten besloten om de omstreden voermaatregel te schrappen.
Natuur helpt met droogte
Ruwvoer van een matige kwaliteit zorgt ervoor dat boeren toch zelf mogen blijven bepalen wat ze hun dieren voeren. “Een maatregel die niet effectief is, voer ik niet in”, zegt landbouwminister Carola Schouten als toelichting.
Opmerkelijk is dat ze geen woord rept over de hulp die de natuur biedt: want met minder eiwit in het ruwvoer, zal er bij de dieren waar het kan waarschijnlijk wel wat minder eiwit worden gevoerd, met stikstofwinst tot gevolg.
Meteen duidelijk dat voermaatregel niet ideaal was
Al vanaf de aankondiging van de maatregel was duidelijk dat het begrenzen van het maximale gehalte aan eiwit in krachtvoer geen ideale zet was. Omzeilen van de maatregel door voer te mengen of gewoon meer voer te geven leek vrij eenvoudig, handhaving bijna onmogelijk en een goede onderbouwing van de maatregel bleek er ook niet te zijn. Maar op papier klopte het.
Boeren waren in hun trots en vakmanschap gekrenkt doordat ‘Den Haag’ van achter het bureau ging bepalen wat ze hun vee mogen voeren. Acties en rechtszaken volgden.
Ondertussen hield Schouten vol: ze was wettelijk verplicht om de maatregel te nemen, ze kon niet anders. Alternatieven zoeken, zoals gebruik maken van de stikstofruimte die de warme sanering varkenshouderij opleverde, kon niet en ook de diverse sectorplannen voldeden niet aan de eisen.
Boeren: acties hebben zin gehad
En nu, met een nieuw rapport in de hand, is de wereld compleet anders. De voermaatregel gaat niet door, stikstofruimte van de varkenshouderij wordt eerder ingeboekt en de vergunningverlening voor de bouw is toch vertraagd, dus daar ontstaan geen problemen. Dat de stikstofwinst vooral in het Zuiden en Oosten wordt geboekt, is ook even geen probleem.
Boeren zijn blij: de acties hebben zin gehad. Al zegt Schouten dat de acties geen rol hebben gespeeld: ze baseert zich op de feiten van WUR.
Meer maatregelen zullen volgen
Vraag is wel of de boeren niet te vroeg juichen. Het stikstofvraagstuk is nog niet opgelost. De benodigde reductie blijft staan. Hij lijkt zelfs iets groter geworden. De veevoermaategel stond te boek om 1,2 mol stikstof/ha/jaar op te leveren, om het voor boeren werkbaar te houden. Dat was een derde van de benodigde 3,6 mol om de bouw van de 75.000 huizen en de zeven infrastructurele projecten vlot te trekken.
Nu wordt wel 3,6 mol/ha/jaar ingeboekt vanuit de varkenshouderij en zullen dus nog meer maatregelen moeten volgen. Het voerspoor blijkt een moeilijk middel om de gewenste stikstofuitstoot volgens de Haagse voorwaarden te verlagen.
Linkse oppositie: krimp veestapel enige oplossing
Na een jaar overleg tussen overheid en de sector is er nog altijd geen oplossing. Linkse oppositie herhaalt hun standpunt: krimp van de veestapel is de enige optie.
Met verkiezingen voor de deur, is het voor de boeren te hopen dat er snel een acceptabele oplossing komt en dat ze niet te vroeg juichen.