Boeren en oppositie kritisch over coalitieplannen

De landbouwpolitici van de coalitiepartijen zien in het coalitieakkoord het gewenste perspectief voor de landbouw. Met een gebiedsgerichte aanpak die recht moet doen aan de variatie van bedrijven en gebieden in Nederland.

Oppositiepartijen zijn kritischer, net als boeren in hun eerste reactie op het woensdag 15 december gepresenteerde akkoord. LTO Nederland noemt de verhoging van de klimaat- en stikstofdoelen onrealistisch. De belangenbehartiger betreurt dat de uitvoeringskosten voor het beoogde gebiedsgerichte beleid hoger worden dan het bedrag dat beschikbaar is voor verduurzaming van stallen.

LTO: plannen doorrekenen

Toch ziet voorzitter Sjaak van der Tak ook positieve punten, aldus het statement van LTO: “Er komt geen van bovenaf opgelegde zonering zoals sommige onzalige adviezen voorstelden. Er komt geen massale onteigening. Er komt geen halvering van de veestapel.”

Bovendien vindt LTO dat de plannen van de coalitie moeten worden doorgerekend, zodat in het beleid rekening kan worden gehouden met het inkomen van boeren.

Agractie: rekening houden met verdienmodel boer

Boerenactiegroep Agractie vindt dat de partijen ‘de kool en de geit proberen te sparen’. Er worden ‘vele miljarden verspild’ aan het verhogen van de doelen. Wel is de actiegroep positief over de aandacht voor het verdienmodel van de boer, met de kanttekening dat het staat of valt bij de uitwerking.

SGP: zorg over aangescherpte doelen stikstofwet

De SGP schetst eenzelfde lijn als de boerenclubs. De partij laat weten zich grote zorgen te maken over de voorgenomen aanscherping van de doelen in de stikstofwet. Volgens de SGP komt dit neer op 50% emissiereductie in 2030 in plaats van 26%. Dat geldt ook voor de ambitie om al in 2030 maar liefst 60% CO₂-emissiereductie te realiseren. Die doelen zijn in zeven jaar niet haalbaar, vindt SGP-Kamerlid Roelof Bisschop. “Dit is niet het bieden van perspectief, maar het ontnemen van perspectief”, laat hij via een woordvoerder weten.

SGP betreurt dat in het akkoord niets staat over het afstappen van de ongewenste focus op het halen van de kritische depositiewaarden. Ook ligt de focus volgens Bisschop teveel op opkoop. “Ik roep de coalitiepartijen op om dit veel meer aan gebiedspartijen over te laten en de positieve energie en vele verduurzamingsplannen in de sector te benutten.”

GroenLinks: weinig nieuws in coalitieakkoord

GroenLinks-politica Laura Bromet ziet in het coalitieakkoord weinig nieuws ten opzichte van het regeerakkoord van het vorige kabinet-Rutte. Op Twitter zegt ze: “Weer de holle frase over kringlooplandbouw, weer geen dappere noodzakelijk maatregelen. Taboe op onteigening terwijl het gestelde doel niet zonder onteigening zal kunnen.”

Volt: weinig nieuwe doelen voor landbouw

Marieke Koekkoek van Volt laat via hetzelfde sociale medium weten dat ze positief staat over de plannen voor verduurzaming van de landbouw, maar weinig nieuwe doelen ziet. “Deze doelstellingen moeten toch al gehaald worden onder de Europese voorstellen, zoals fitfor55.”

Coalitie wil graag aan de slag

Logischerwijs zijn de coalitiepartijen het akkoord een stuk positiever. Alle vier de woordvoerders van VVD, D66, CDA en ChristenUnie die het woord voeren in de Tweede Kamer, zien dat het langverwachte perspectief wordt geboden aan boeren door op gebiedsniveau te werk te gaan. Dat doet recht aan de diversiteit van Nederland en de boeren, zonder dat wij vanuit Den Haag gaan bepalen hoe het moet, zeggen zowel CDA als ChristenUnie.

Ook zijn de vier coalitiepartijen blij met de eerste alinea van de landbouwparagraaf, waarin staat dat Nederland ‘een vruchtbare delta is met een landbouwsector van wereldfaam’. Hieruit blijkt volgens de woorvoerders het belang van de boeren voor Nederland. Het beschikbaar gestelde bedrag van € 25 miljard is een fors bedrag, waar dan ook best ambities aan mogen hangen, zeggen ze individueel van elkaar.

De verhoogde stikstofdoelen kunnen pijn gaan doen, erkennen Pieter Grinwis (ChristenUnie) en Derk Boswijk (CDA). Thom van Campen (VVD) zegt: “Nederland zit op slot, er moeten woningen gebouwd worden en boerenbedrijven zitten al jaren in spanning. Daar moet wat aan gebeuren. We moeten het effect van dat geld ook gaan merken.”

Met dit akkoord zijn alle doemscenario’s als het grootschalige uitkopen van de boeren van tafel. Dat is heel positief

CDA‘er Boswijk heeft zin om aan de slag te gaan. “Met dit akkoord zijn alle doemscenario’s als het grootschalige uitkopen van de boeren van tafel. Dat is heel positief.” Boswijk hoopt vooral dat de samenwerking om toekomstig beleid te vormen kan beginnen. “Laten we dan nu ook de polarisatie achter ons laten.” Op sociale media is hij vast begonnen door een aantal punten uit het regeerakkoord te benoemen waar mogelijk andere politieke partijen of belangenbehartigers waarschijnlijk blij mee zijn.

Tjeerd de Groot van D66 is vooral blij met de omslag naar kringlooplandbouw, waar hij al jaren zijn speerpunt van maakt in de Tweede Kamer. En hoewel het niet in die woorden in het akoord staat, benoemt De Groot het wel: “Het resultaat is dat de stikstofuitstoot halveert en de veestapel flink inkrimpt.”