‘Coaching is sterke punt van kredietunie voor bakkers’

De Kredietunie Bakkerij Ondernemers (KBO) is een relatief nieuwe manier voor bakkers om investeringen te financieren. De KBO is opgericht in 2013 en een direct gevolg van de kredietcrisis in 2008. Die crisis heeft vergaande gevolgen gehad voor de kredietverlening aan het midden-en kleinbedrijf (mkb). De banken moeten sindsdien voldoen aan steeds strengere kapitaaleisen (Basel-3), waardoor ze meer kapitaal moeten aanhouden om minder gevoelig te zijn voor een volgende crisis. Dat decimeerde de interesse van banken in het verschaffen van leningen aan kleinere ondernemingen, zoals bakkerijen.

Andere kredietvormen ontstaan

De KBO is in dat gat gesprongen, zegt bestuurslid en coördinator Johan Weggeman. “Het kost een bank ongeveer € 3.000 tot € 5.000 om een krediet te verlenen, vanaf het eerste contact tot en met het verstrekken van het krediet. Daarom verstrekken ze liever 1 lening van € 1 miljoen dan tien van € 100.000. Veel grootbanken willen geen kredieten meer verlenen onder de € 1 miljoen. Daarom zijn andere kredietvormen ontstaan voor kleinere leningen.”

Crowdfunding en factoring

Een van die manieren is crowdfunding, waarbij bedrijven op zoek gaan naar particuliere geldverstrekkers. Bedrijven kunnen ook factoring toepassen, een vorm van een kortdurende lening. Bij factoring koopt de factoraar de uitstaande rekening van een bedrijf en betaalt die meteen uit en neemt dus ook het risico van een onbetaalde rekening over. Het bedrijf betaalt daar een vergoeding voor. Ook nam na de kredietcrisis financial-leasing flink toe, waarbij investeringen gedurende een bepaalde tijd worden gehuurd.

Kredietunies in Nederland

Er is nog een nieuwe vorm ontstaan van kredietverstrekking aan het mkb-bedrijf, zegt Weggeman. “Dat zijn de kredietunies. Er zijn er inmiddels zo’n 15 in Nederland. Het idee is bedacht door oud-bankiers van de Rabobank. Een kredietunie is een coöperatie met leden en een bestuur. Er zijn regionaal werkende kredietunies, waarbij mensen die elkaar kennen elkaar onderling helpen met financiering van investeringen. Er zijn ook sectorale kredietunies die zich richten op 1 bedrijfstak, zoals de Kredietunie Bakkerij Ondernemers.”

De coöperatie KBO heeft 2 soorten leden, kredietgevende en kredietnemende leden. De investerende leden brengen het geld in dat de KBO weer uitleent aan bakkers. De KBO heeft 25 investerende leden. Daarnaast zijn er 22 leden die een krediet hebben ontvangen. Bij aanvang van het lidmaatschap betalen leden € 1.000 voor een ledencertificaat waarmee ze mede-eigenaar van de coöperatie worden. Leden die geen certificaat kunnen kopen, hoeven dat niet te doen. Maar dan hebben ze geen stemrecht in de coöperatie.

Kredietnemers zeggen dat ze de extra rente dubbel en dwars terug verdienen door de inzet van een coach

Unique selling point

Volgens Weggeman heeft de KBO een ‘unique selling point’. “Wij koppelen aan iedere kredietnemer een coach. Dat is een ondernemer of ex-ondernemer die de bakkerijsector heel goed kent, daarin succesvol is geweest en de bakkers ondersteunt in hun bedrijfsvoering. Bakkers zijn hier erg enthousiast over. Veel bakkers zijn echte ambachtslieden die met hun vakmanschap vooral goede producten maken. Maar wat betreft ondernemerschap kunnen ze, overigens net als iedere topsporter, ondersteuning gebruiken. Daar helpen de coaches ze bij.”

De kredietnemers betalen 7% rente aan de KBO. Dat is iets meer dan bij een bank, zegt Weggeman. “Maar kredietnemers zeggen dat ze de extra rente dubbel en dwars terug verdienen door de inzet van een coach. De gewone banken hebben veel minder kennis in huis van de bakkerijsector dan de KBO-coaches. Een bijkomend voordeel is dat de KBO via de coaches zicht houdt op hoe de bedrijven het doen waar we leningen hebben uitstaan.”

Geen bankvergunning nodig

De KBO heeft geen bankvergunning nodig. De wetgever heeft daar volgens Weggeman een uitzondering voor gemaakt. “Kredietunies mogen zonder bankvergunning maximaal € 100 miljoen uitlenen. Een bankvergunning is veel te gecompliceerd voor een kleine organisatie als een kredietunie. De KBO haalt onder andere geld op bij financiers via obligatieleningen. De financiers worden dan lid van de coöperatie. Via de obligatielening krijgen de kredietverstrekkende leden 3% rente. Ze kunnen ook via de KBO rechtstreeks geld uitlenen aan een bakker. Dan krijgen ze 5% rente, maar dan lopen ze ook het risico dat bij een faillissement een deel van de lening niet wordt terugbetaald. Het is sinds 2013 één keer voorgekomen dat een bakker met een lening bij de KBO failliet ging.”

De KBO heeft momenteel € 2,6 miljoen uitstaan. We hebben dus nog veel ruimte voor nieuwe kredietnemers

Geld en vraag naar geld bij elkaar brengen

In de bakkerijsector vindt men 7% rente hoog. Weggeman wil dat graag nuanceren. “Die 7% is voor een alternatieve vorm van financiering een lage rente. De KBO werkt met vrijwilligers, waardoor de kosten laag blijven. De KBO heeft momenteel € 2,6 miljoen uitstaan. We hebben dus nog veel ruimte voor nieuwe kredietnemers. Een kredietunie is een mooie manier voor een sector om geld en de vraag naar geld bij elkaar te brengen en zo te investeren in je eigen sector waar je voeling mee hebt.”