Coronacrisis noopt tot noodgrepen in food en agri

Kijken naar langeteremijneffecten heeft volgens Pierre Berntsen, directeur agrarische bedrijven bij ABN Amro, weinig zin. “Je moet eerst overleven als ondernemer, daarna kun je de balans opmaken.” Berntsen ziet dat de coronacrisis een wisselend effect heeft op de agrarische sector.

Op 27 maart publiceerde het economisch bureau van ABN Amro een vooruitzicht op de productie van 2020: een krimp van 2%, tegenover normaal gesproken een groei van 1% op jaarbasis. “Persoonlijk denk ik dat dit nog wel meer kan worden.” Berntsen doet geen uitspraken over een eventueel percentage. “Daar moet aan gerekend worden.”

Zuivelsector laat zien dat het z’n prijs voor boeren redelijk op peil kan houden

Een algemeen beeld van de huidige impact op de agrarische sector kan hij wel geven. Die is namelijk wisselend. “Kijk bijvoorbeeld naar de sierteelt, daar is de schade enorm, net als in de keten van fritesaardappelen en bijvoorbeeld de eenden- en kalverhouderij. Daar valt de vraag voor een groot deel weg door het sluiten van de horeca en krijgen de prijzen klappen.”

Lees ook: Aardappelteler: ‘Ik lig wakker van de corona’

De geboden oplossingen, bijvoorbeeld uit de bankenwereld, bieden volgens Berntsen verlichting. “Het opschorten van de rente en de aflossing voor bedrijven waarborgt de liquiditeit. Voor een melkveehouder kan dat zo’n 9 cent per kilo melk schelen in de kostprijs. Uiteindelijk moet dat natuurlijk wel betaald worden, maar het geeft lucht. Sowieso laat de zuivelsector zien dat het z’n prijs voor boeren redelijk op peil kan houden.”

Lees ook: Coronavirus: wat betekent het voor mijn bedrijf

Einde aan hamsteren, omzetstijging supermarkt zet door

Aan de andere kant van de keten, bij de supermarkten, was het de afgelopen weken alle hens aan dek. Supermarkten maakten de een grote omzetstijging door. “Het hamsteren is er nu wel zo’n beetje af”, ziet Marc Janssen, directeur van supermarktorganisatie CBL.

Wel is de omzet van de supermarktbranche nu zo’n 10% hoger dan normaal. “Mensen moeten toch blijven eten. Nu de horeca dicht zijn, gaan ze thuis koken en komen dus bij de supermarkt uit.”

Supermarkt stapt over op gangbaar product vanwege tekort

Supermarkten liepen, vooral in de eerste weken van de coronacrisis, door hamstersessies tegen fysieke beperkingen aan. “Bijvoorbeeld een beperkt aantal vrachtwagens voor de belevering. Het aantal online bestellingen loopt ook op, ook daar moeten bedrijven nee verkopen omdat er een maximaal aantal bestellingen per uur is bijvoorbeeld.” Door het hamstergedrag is de afgelopen weken een tekort in de schappen ontstaan aan bijvoorbeeld Beter Leven-eieren en vlees volgens de supermarktconcepten. Daarop zijn retailers deels overgestapt naar gangbare producten.

“Dat is een noodgreep”, zegt Jansen. “Supermarkten hebben dergelijke contracten op basis van een verwacht volume. Supermarkten spreken met de samenleving af om uitsluitend producten volgens bepaalde dierenwelzijnseisen te verkopen. Dat is tijdelijk niet mogelijk en het is de bedoeling dat dat zo snel mogelijk weer opgepakt wordt.”

Marktontwikkelingen vertraagd vertaald in boerenprijs

De prijzen in de supermarkten zijn op eenzelfde niveau als voor de coronacrisis, aldus Janssen. De zuivelsector is ook een sector die de marktontwikkelingen vertraagd vertaald in de boerenprijs. “Dat geldt ook voor producten waarvan de prijzen nu voor de boer onderuit zijn gegaan. Fritesaardappelen zijn natuurlijk niet altijd geschikt om te verkopen als tafelaardappelen.”