​Cowless wil naar lokale productie van ‘notenmelk’

“Ik was toen al een tijdje op zoek naar een alternatief voor koemelk en ben gaan experimenteren in mijn eigen keuken”, legt hij uit. Karels – die geen achtergrond in food heeft – wist het proces verder te optimaliseren. Na drie jaar testen is het gelukt een verse notendrank te ontwikkelen die zich, naar eigen zeggen, in smaak kan meten met koemelk.

Voor de productie heeft Cowless in 2022 een voormalige zuivelfabriek in Ouderkerk in gebruik genomen. Die heeft de capaciteit om 36.000 flessen per uur af te vullen. Via het zelfontwikkelde proces rollen hier Cowless Original en binnenkort Cowless Barista (voor koffie) van de band. Karels hoopt daar op termijn nieuwe producten aan te kunnen toevoegen. Om zo duurzaam mogelijk te werken, gaat de hele gepelde noot de machine in en is er geen reststroom.

Keten verkorten

De productie moet na de notenoogst van dit jaar lokaal gaan plaatsvinden. Voor Cowless worden nu nog cashewnoten uit Afrika gebruikt. Daarbij kiest de producent ervoor om voor de aanvoer een ander pad te kiezen dan gebruikelijk.

“De reguliere route is dat de noten in Afrika groeien en worden geoogst, en dat ze daarna naar Azië gaan om te worden gekraakt. Dat is ondanks de transportafstand van 12.000 kilometer namelijk goedkoper dan kraken in Europa”, legt Karels uit. “Wij proberen de keten te verkorten door de noten in Burkina Faso te laten kraken. Dat zorgt voor minder CO2-uitstoot en meer toegevoegde waarde voor de plek in Afrika waar de noot geoogst wordt.”

Nederlandse noten verwerken

Op korte termijn zullen in Cowless ook Nederlandse noten worden verwerkt. “We hebben een contract gesloten met een grote melkveehouder die al een groot areaal bomen op zijn land had staan”, zegt Karels. “Samen hebben we 1.100 hazelaars geplant en dat zal binnen een paar jaar een steeds groter deel van de aanvoer vormen voor onze productie.”

Lees ook: Wat kan de notenteelt bijdragen aan de eiwittransitie?

Via het netwerk van agroforestry is Karels in contact gekomen met meer boeren die met notenproductie aan de slag willen. Cowless zoekt vooral enthousiaste agrarisch ondernemers, daarnaast is een goede grondsoort van belang. Kastanje doet het goed op zand, terwijl hazelaars om stevige kleigrond vragen. De contracten zijn maatwerk die beide partijen voordelen moeten bieden.

Onze intentie is om boeren een onderdeel te laten zijn van de oplossing voor de landbouw

Door nadrukkelijk agrariërs bij de productie te betrekken, speelt Cowless niet alleen in op de vraag naar meer plantaardige producten, maar werkt het bedrijf ook mee aan een nieuw perspectief voor boeren bij een krimpende landbouwsector. “Onze intentie is om boeren een onderdeel te laten zijn van de oplossing voor de landbouw, in plaats van dat we ze als probleemveroorzaker zien.” De teelt staat in Nederland in de kinderschoenen, maar op termijn moet er voor de boer een goed verdienmodel tegenover kunnen staan, aldus Karels.

Voor de productie van de Cowless notenmelk is hazelnoot het meest geschikt, zo geeft de oprichter aan. “Daarin zitten chocoladetinten die goed bij notenmelk passen. Ook van walnoten kun je melk maken, maar dan is de smaak iets bitterder.” De notenmelk bevat twee keer meer calcium, en 23 keer minder suiker dan koemelk.

Notenmelk Cowless krijgt meer bekendheid

Het heeft Karels verrast hoe snel er is gereageerd op het product. Tot de eerste flessen van de band rolden, is er weinig ruchtbaarheid gegeven aan Cowless. Na de introductie kreeg de notenmelk snel meer bekendheid en inmiddels is de drank te koop via Gorillas en is Karels met verschillende partijen in retail en foodservice in gesprek over de afzet.

De behoefte aan producten die bijdragen aan de eiwittransitie is groot, zo heeft Karels gemerkt. “Er is een honger naar nieuwe plantaardige producten. Daarbij kunnen wij producten bieden die niet alleen voorzien in de vraag naar plantaardig, maar ook nog een meerwaarde bieden voor de agrarische sector.”