Daling in grondbezit boeren stopt

Dat is op te maken uit het overzicht van exploitatievormen van landbouwgrond dat het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft gepubliceerd.

Sinds 2016 is er in Nederland een dalende trend in het grondbezit van de Nederlandse boeren. Het totale areaal dat in eigendom is, kalft elk jaar een beetje af. Tot vorig jaar. In 2021 werd het totale grondbezit van Nederlandse boeren met 2.269 hectare uitgebreid. Alle boeren bij elkaar hebben in totaal bijna 1,04 miljoen hectare in eigendom.

Iets meer dan 1,8 miljoen hectare landbouwgrond

Het totale areaal dat in gebruik is in de landbouw is vorig jaar wel iets gedaald. Alles bij elkaar is er nog net iets meer dan 1,8 miljoen hectare landbouwgrond. In 2009 registreerde het CBS nog een landbouwareaal van 1,92 miljoen hectare. Dat betekent dus dat de landbouw sindsdien zo’n 120.000 hectare (ruim 6%) heeft ingeleverd.

Gemiddeld over heel Nederland genomen hebben boeren 57,7% van de grond in eigendom. In Groningen is het aandeel grond in eigendom verreweg het hoogst; bijna 72%. In Flevoland en Limburg is grondbezit in dat opzicht het laagst, met iets meer dan 44% van de grond die in gebruik is.

Pacht

Door het ontbreken van informatie over eenmalige pacht over 2021 is het aandeel pacht in het grondgebruik over dat jaar minder concreet in beeld te krijgen. Duidelijk is wel dat het areaal geliberaliseerde pacht van zes jaar of korter afgelopen jaar een flinke sprong heeft gemaakt. In een jaar tijd werd het areaal waarvoor een overeenkomst van de korte periode van geliberaliseerde pacht is afgesloten, met bijna 23% uitgebreid naar 161.244 hectare. Met een aandeel van 16% hebben Gelderse boeren een belangrijk deel van deze gronden in gebruik.

Landbouwgrond die op basis van reguliere pacht in gebruik is vinden we vooral in Friesland. Mede door het aflopen van de eenjarige pacht is de reguliere pacht daar afgelopen jaar met 9% toegenomen tot bijna 33.000 hectare.