Het kabinet en de provincies zijn het ‘op hoofdlijnen’ eens over het stikstofbeleid in de provincies, zegt verantwoordelijk minister Carola Schouten na afloop van overleg met gedeputeerden vrijdagavond 29 november.
Volgens landbouwminister Carola Schouten zijn het rijk en de provincies het op hoofdlijnen eens over de houdbaarheid van vergunningen en eenduidigheid in regelgeving in het stikstofdossier. Opvallend is dat dier- en fosfaatrechten geen onderdeel meer uitmaken van de in ontwikkeling zijnde beleidsregels. Bovendien valt uit een gezamenlijk statement op te maken dat het Rijk als enige zal beslissen over de regels voor extern salderen. Dat werd duidelijk na een overleg in het provinciehuis in Utrecht tussen de 12 ‘stikstof-gedeputeerden’ van alle provincies en landbouwminister Schouten.
Eerst nog een juridische check uitvoeren
Het Interprovinciaal Overleg (IPO) en Schouten benadrukken een eenduidige stikstofaanpak. Volgende week zal er meer bekend worden gemaakt over het gezamenlijk plan waarover partijen het eens zijn, aldus de minister. Daarmee wordt de deadline die provincies zichzelf gesteld hebben overigens overschreden. Er zou voor 1 december duidelijkheid moeten zijn, volgens het IPO.
Schouten: “We zijn het in goed overleg eens geworden op hoofdlijnen. Maar we moeten nu eerst nog een juridische check laten uitvoeren op het plan voordat we het naar buiten kunnen brengen.”
Hoe het gezamenlijke stikstofplan van Rijk en provincies er uit gaat zien blijft op dit moment een groot vraagteken. Alle ‘stikstof-gedeputeerden’ vertrokken uit het Utrechtse provinciehuis zonder een woord te zeggen. Schouten benadrukte diverse malen dat ze de komende week met een toelichting op de plannen zal komen. Op dit moment werken de provincies aan een herziening van de op 8 oktober ingegane beleidsregels. Op 10 december moeten die door de Gedeputeerde Staten worden vastgesteld.
Opmerkelijk is dat alle partijen benadrukken dat dier- en fosfaatrechten geen onderdeel meer uit maken van de komende beleidsregels. ‘Het kabinet zal later een besluit nemen over de productierechten bij extern salderen. Tot die tijd is extern salderen met veehouderijen niet mogelijk’, aldus een statement van Rijk en IPO.
Deze woorden kunnen betekenen dat het Rijk de regelgeving rond extern salderen weer naar zich toehaalt en de provincies – naar het lijkt – buitenspel zet. Uitleg werd er niet gegeven. Extern salderen houdt in dat de stikstofruimte van een boer die stopt naar een ander bedrijf of project gaat.
Ook werd er door de minister geen duidelijkheid gegeven over hoe er een plan van aanpak voor stikstof kan zijn zonder daarin dier- en fosfaatrechten te betrekken. Op elke vraag werd verwezen naar een nadere toelichting, na de juridische check komende week.
Door het verschil in de aanpak die Schouten in eerste instantie voorstelde en de strengere vertaling die de provincies daaraan gaven is de afgelopen maanden veel onrust ontstaan, met name onder boeren, maar ook de bouwsector. Veel boeren trokken met hun trekker richting Den Haag en de verschillende provinciehuizen om hun ongenoegen te laten blijken.
Het verdient niet de schoonheidsprijs
Vooral het ‘afpakken’ van de latente ruimte die boeren nog op hun bedrijf hebben zitten via onomkeerbaar verleende vergunningen, bovenop een afroming van 30% bij extern salderen, schoot heel veel boeren in het verkeerde keelgat. ‘Diefstal’ is een veel gehoorde kreet in dit kader.
Schouten gaf na afloop van de bijeenkomst met gedeputeerden toe dat door de verschillen tussen de voorgestelde aanpak van provincies en Rijk er veel onrust is ontstaan. “Het verdient niet de schoonheidsprijs”, aldus de landbouwminister.