Fletse Wojciechowski staat nog niet in schaduw Hogan

De Europese Commissie heeft in het eerste halfjaar van haar bestaan in deze bezetting te maken met een crisis die haar weerga niet kent. En hoewel het belang van de continuïteit in de voedselvoorziening sinds de Tweede Wereldoorlog niet zo prominent op de agenda heeft gestaan als nu, blijft de Europees landbouwcommissaris een kleurloze backbencher in het college van commissarissen.

Wie kent de naam van de Europees landbouwcommissaris? De naam van de Pool is Janusz Wojciechowski. Hij valt in het Europees parlement en bij officiële presentaties vooral op doordat hij in gebroken Engels probeert de tekst te lezen die voor hem is uitgeschreven. Twee weken geleden viel hij vooral op door zijn afwezigheid.

Niet aanwezig bij presentatie Boer-tot-Bordplannen

Toen presenteerde de Europese Commissie de zogenoemde Farm-to-Forkstrategie. Die Boer-tot-Bordplannen moeten vooral via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid tot uitvoering komen. Maar de commissaris die bij uitstek verantwoordelijk is voor die portefeuille, schitterde door afwezigheid bij de plannen van de strategie.

Klimaatcommissaris Frans Timmermans had het voortouw, Stella Kyriakides (Gezondheid en Voedselveiligheid) en Virginijus Sinkevicius (Milieu, Oceanen en Visserij) waren de twee secondanten, waarbij Kyriakides de Boer-tot-Bordstrategie uiteen zette.

_{Lees verder onder de foto}

Waarom landbouwcommissaris Wojciechowski bij de presentatie ontbrak, heeft hij al bij verschillende gelegenheden moeten uitleggen. Zowel journalisten als Europarlementariërs hebben hem voor de voeten geworpen dat het geen goed beeld is dat de portefeuillehouder voor de landbouw ontbreekt bij een onderwerp dat de kern van zijn beleidsterrein, het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, zo direct raakt.

Wojciechowski zelf bagatelliseert de kritiek. “Ik was een van de 24 commissarissen die niet bij de presentatie was, maar dat betekent niet dat mijn inbreng niet is weergegeven in de stukken.”

Landbouwbudget gunstiger dan in voorlopige voorstellen

Op een persconferentie, deze week, voegde Wojciechowski eraan toe dat hij bezig was het budget voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid omhoog te krijgen.

De landbouwcommissaris ziet in de vorige week gepresenteerde meerjarenbegroting een succes van zijn kant. Voor het eerst sinds hij de begrotingscyclus volgt (Wojciechowski was eerder Europarlementariër) is de definitieve begroting gunstiger voor het landbouwbudget dan de voorlopige voorstellen, zei hij niet zonder trots.

We moeten de boeren steunen en niet dwingen om de doelstellingen van het beleid te bereiken

^{Eurocommissaris Janusz Wojciechowski}

Wojciechowski laat niet na de cijfers uit 2018 te vergelijken met die vorige week werden gepresenteerd. En dan is inderdaad sprake van een toename van de omvang van de gelden voor de plattelandsontwikkeling. Wojciechoski vindt dat de huidige landbouwbegroting (die in koopkracht niet groter is dan de begroting van zeven jaar geleden) ruimte biedt om de land- en tuinbouw voldoende te ondersteunen in de komende zeven jaar. “We moeten de boeren steunen en niet dwingen om de doelstellingen van het beleid te bereiken”, zegt hij.

Ondertussen committeert hij zich aan strak ogende doelstellingen voor vermindering van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, antibiotica en meststoffen; en tegelijk beoogt hij een groei van het biologisch areaal tot 25% van de totale landbouwoppervlakte.

Openlijke twijfels over Wojciechowski

Over Wojciechowski’s inbreng wordt in de Brusselse wandelgangen inmiddels ook openlijk twijfel uitgesproken. VVD‘er Jan Huitema zegt dat hij nu spijt heeft dat hij zijn stem heeft gegeven aan deze landbouwcommissaris. “Ik vind het een slechte Eurocommissaris. Ik heb er spijt van dat we hem niet hebben weggestemd.”

Volgens Huitema lijkt het erop dat Wojciechowski niet altijd weet waar het over gaat. “Er was ook kritiek op hem toen hij aan het begin van de coronacrisis uit beeld bleef en in Polen zat.”

Ik heb er spijt van dat we hem niet hebben weggestemd

^{Europarlementariër Jan Huitema (VVD)}

In de eerste zes maanden van commissariaat heeft de Poolse landbouwcommissaris een paar keer tegen de haren van Belgische, Nederlandse, Duitse en Deense parlementariërs in gestreken met opmerkingen via Twitter over de veedichtheid in die landen.

Wojciechowski gebruikt Twitter vaak om zijn nationale politieke profiel te onderhouden. Hij is voor kleinschalige productie voor lokale markten. Wojciechowski’s voorganger Phil Hogan, naar wie sommige parlementariërs weemoedig terug verlangen, gebruikte het medium Twitter vooral om zijn Europese landbouwpolitieke boodschap uit te dragen.

_{Lees verder onder de tweet}

Sommige Brusselse insiders denken dat het aan Hogan te danken is dat de Farm-to-Forkstrategie niet is doorgeschoten in de richting van kleinschalige achtertuin-landbouw. In eerdere uitgelekte concepten van het stuk stond nog dat de steun aan de veehouderij zou moeten worden teruggedrongen en dat de nadruk moest liggen op meer plantaardige voedselproductie en -consumptie.

De Ier Hogan heeft een achterban die groot belang heeft bij de rundvleesproductie. In de Europese Commissie zou de Ier het economische belang van de vleesveehouderij naar voren hebben gebracht.