Graanexport Oekraïne via Polen stokt opnieuw

Na de start van de oorlog die Rusland is begonnen, heeft de Europese Commissie EU-landen aangespoord om grenscontroles te verlichten om de graanexport vanuit Oekraïne te stimuleren. Nu staan trucks vol Oekraïens echter weer dagen lang in de rij voor grensovergangen met Polen. Sinds halverwege vorige maand zijn de versoepelingen deels teruggedraaid en wordt weer intensiever gecontroleerd bij de grens.

Normaliter gaan miljoenen tonnen Oekraïens graan via de havens van het land uit, maar Russische bombardementen hebben die route belemmerd. Voor vervoer over zee zijn corridors afgesproken, zodat meer graan per schip afgevoerd kan worden, maar nu wordt transport over land weer lastiger.

Solidariteitsroutes

Om een voedselcrisis te voorkomen heeft een aantal EU-landen vorig jaar ‘solidariteitsroutes’ ingesteld, en allerlei quota afgeschaft of verhoogd voor de Oekraïense voedselexport naar de EU-markt. Onderdeel van dat pakket was vereenvoudiging van controles bij enkele grensovergangen over de weg en via het spoor tussen Polen en Oekraïne.

Maar sinds 17 februari van dit jaar melden Oekraïense boeren dat ze weer te maken hebben met strengere controles bij de Poolse grens, waardoor transporten vertraging oplopen. Andriy Dykun, hoofd van de Oekraïense landbouwraad, zegt dat het voor de boeren daardoor weer steeds moeilijker wordt om hun oogsten bij de eindbestemming te krijgen, terwijl ze dat wel heel erg nodig hebben.

Dykun: “Deze vertraging van vooral graantransport bezorgt Oekraïense exporteurs onoverkomelijke problemen. Dit schaadt de agrarische sector in Oekraïne en de hele economie van het land in deze oorlogstijd.” De landbouwraad, die opkomt voor de belangen van ruim 1.100 kleine en middelgrote agrarische producenten in heel Oekraïne, is zeer bezorgd over de situatie.

Elke treinwagon met graan gecontroleerd

Exportbedrijven melden dat sinds de selectieve controles van voergraan in treinen en vrachtwagens veranderden, vanaf 16 februari, de frequentie van de inspecties onmiddellijk hoger werd. Bij treintransport wordt nu elke wagon gecontroleerd terwijl dat tot voor kort veel selectiever gebeurde. Er zijn berichten over treinen die tot wel vier dagen stilstonden bij de plaats Dorohusk vanwege controles. Voordat de veranderingen ingingen, duurde de controle hooguit een dag.

Sinds 27 februari komt er geen graantransport meer langs bij een andere overgang, Izov-Krubiesz. Volgens de Oekraïense boerenorganisatie komt bijna de helft van alle graanexport langs die grensovergang. De verwerkingscapaciteit is daar ruwweg gehalveerd. Op 22 februari stonden er 1.300 vrachtwagens voor.

Landbouwraad wil weer selectieve controles

Dykun: “Dit ondermijnt alle inspanningen van de EU en Oekraïne om de solidariteitslijnen open te houden en veroorzaakt forse schade aan de agrarische sector, het belangrijkste deel van de economie van Oekraïne in deze donkere tijden.”

De Oekraïense landbouwraad wil dat de eerdere procedure van selectieve controles weer ingevoerd wordt. Dykun wijst erop dat dit ook past bij de oproep van de Europese Commissie aan de lidstaten om de verwerkingscapaciteit van de exportcorridors voor Oekraïne te vergroten.