HAK: meer voor de lokale markt gaan telen

Volgens groentefabrikant HAK moet Nederland meer producten gaan telen voor de lokale markt met een hogere toegevoegde waarde, in plaats van producten die bedoeld zijn voor de wereldmarkt. CEO Timo Hoogeboom ziet dit als hoognodig voor de verduurzaming van de landbouw. “We moeten minder produceren, met een betere prijs voor boeren en telers. Het werkt echter alleen als alle schakels daaraan meewerken.” In het donderdag gepubliceerde Maatschappelijk Impact Rapport doet HAK de oproep aan alle partijen in de keten om mee te werken aan verandering van de voedselketen.

U vraagt in het verslag aan iedereen in de keten een duit in het zakje te doen om het voedselsysteem te verduurzamen. Wat houdt dit concreet in?

“We moeten de manier van landbouw drastisch omgooien. In Nederland wordt de bodem uitgeput met het telen van gewassen met een lage toegevoegde waarde bestemd voor export, zoals aardappelen en suikerbieten. Boeren ontvangen een lage prijs, waardoor zij als enige oplossing zien: meer produceren. Dat is echter geen duurzame oplossing. Daarom moeten we toe naar het telen van meer producten voor de lokale markt, volgens kringlooplandbouw, met een hogere toevoegde waarde. Maar dit werkt alleen als alle partijen in de keten daaraan bij willen dragen: van boer tot consument. De consument moet meer willen betalen en ook de teler moet zich willen aanpassen. Zo ontstaat een beter verdienmodel voor de teler en een duurzaam lokaal product voor de consument.”

En de retailer?

“Ook de retailer moet een hogere prijs durven en kunnen vragen voor duurzamere en lokale producten in de supermarkt. Supermarkten moeten echter balanceren tussen duurzaamheid en hun prijsimago. Ook de retailer is gebaat bij de verduurzaming, want hij wil de consument duurzame producten aan kunnen bieden. In 2021 willen wij al onze Nederlandse groenten en peulvruchten On the Way to PlanetProof gecertificeerd hebben. We compenseren de telers voor de extra kosten die zij hiervoor maken. Zo betalen we 10% meer voor rodekool en 30% voor spinazie. We rekenen een hogere prijs aan de retailer, het is aan hem of hij dit doorberekent aan de consument.”

Is de consument bereid een hogere prijs te betalen? Kiest deze niet voor een goedkoper alternatief zonder het PlanetProof-keurmerk?

“Dat risico bestaat. Of de consument de hogere prijs wil betalen, staat of valt met of hij begrijpt waar hij voor betaalt. Een onderdeel daarvan is uitleggen wat PlanetProof inhoudt. Aanstaande zaterdag plaatsen we in diverse landelijke dagbladen een manifest, waarin we onder andere aandacht vragen voor het telen en consumeren van lokale groenten. Daarnaast vragen we ook aan de consument om bereid te zijn wat extra te betalen voor duurzamere, lokaal geteelde groenten.”

Naast aandacht voor de teelt en productie is in het rapport ook aandacht voor het terrein gezondheid en consumptie. Wat wil HAK daarin bereiken?

“Nederlanders eten te weinig groenten en peulvruchten. Onderzoek leert dat Nederlanders er wel meer van willen eten, maar ze weten niet precies hoe. Daar hebben we op ingespeeld met de introductie van bonenschotels en groenteschotels in stazakken. Ook staat het voedselkeuzelogo Nutri-Score sinds vorig jaar op onze producten, waarmee consumenten gezondere keuzes kunnen maken en waarvan in het buitenland bewezen is dat het de groenteconsumptie bevordert. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren de hoeveelheid zout en suiker in onze producten gereduceerd en zijn de producten waaraan we nog suikers toevoegen beschikbaar in een 0% (toegevoegde suikers) variant. Ruim 75% van ons assortiment bevat overigens helemaal geen toegevoegde suikers.”