Inflatie voeding in heel 2022 stevent af op 10,5%

Zelfs in 2001 – het jaar voorafgaande aan de euro – was de verhoging van de voedselprijzen met 7,5% nog niet zo groot als dit jaar.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldt dat de consumentenprijs van voeding in oktober is gestegen met 14%. Dat is nog weer hoger dan de 13% in augustus en september. In september leek de prijsstijging af te vlakken, maar richting de feestdagen zet de prijsstijging toch weer door. Als deze lijn wordt doorgetrokken kom je voor heel dit jaar toch wel uit op een prijsverhoging van zo’n 10,5%.

Ongekende inflatie voeding

Prijsstijgingen op jaarbasis van meer dan 10% is voor voeding zijn voor Nederlandse begrippen ongekend. In de afgelopen 25 jaar zijn de prijzen dus een keer met 7,5% gestegen (in 2001), maar normaal gesproken mag de consument rekenen op een prijsverhoging van 1,5%. Daar staat tegenover dat we ook maar weinig prijsverlagingen op jaarbasis zien; 4 keer in 25 jaar. De laatste keer was in 2021; -0,2%.

Voor de consument was 2001 een extreem duur jaar wat de boodschappen in de winkel betreft. Een liter halfvolle melk steeg omgerekend van 51 naar 57 eurocent per liter. Een kilo belegen Goudse kaas werd 33 eurocent duurder (€ 7,34 per kilo). Hamlappen stegen met € 1,18 naar € 8,81 per kilo. Vlees, vis, groenten en fruit waren de grootste prijsstijgers met rond de 10%. Maar er waren ook producten die toen helemaal niet duurder werden, zoals scharreleieren (€ 1,40 per 10 stuks).

Vlees en zuivel

Dit jaar zijn de prijsverhogingen nog wel wat groter. De productgroep melk, kaas en eieren koerst over heel 2022 af op een prijsverhoging van zo’n 15%. Dat is het dubbele van de prijsstijging die voor deze producten in 2001 werd gemeten. De prijsstijging bij vlees komt dit jaar op zo’n 13%, dat was in 2001 net iets minder dan 10%. Dat zijn wel extreem grote prijswijzigingen in deze productgroep, want in andere jaren varieert de gemiddelde vleesprijs voor de consument jaar op jaar van -1% tot maximaal +5%. Dat laatste was in 2019 en in 2020 nog het geval.

Grootste prijsstijging bij spijsoliën en -vetten

De grootste prijsstijging vinden we dit jaar echter in de productgroep spijsoliën en -vetten. Die groep stijgt dit jaar gemiddeld met 24 tot 25%. De laatste maanden wordt voor deze producten ruim een derde meer betaald dan een jaar geleden. Daarmee vergeleken verbleken de historisch grote prijsstijgingen van 12,6% in 2008 en 8,6% voor oliën en vetten in 2017.

Boter belangrijke graadmeter

Binnen de productgroep oliën en vetten is boter een belangrijke graadmeter. Boter heeft in de laatste jaren wel vaker grote prijsmutaties laten zien. Boter noteerde in 2017 recordprijzen als gevolg van een wereldwijd toenemende en grote vraag naar melkvet. En dat resulteerde ook in de winkels in hoge prijzen voor de consument. De consumentenprijs steeg dat jaar in Nederland met 32,3%.

Vorige maand was boter 39,1% duurder dan een jaar geleden. Maar over het hele jaar berekend zal de prijsstijging bij boter met 25 tot 26% nog niet zo groot zijn als in 2017. In 2001 bleef de prijsstijging bij boter overigens steken op minder dan 2%. Boter was uit de gratie, want in de vijf jaar daarna werden louter dalende prijzen gemeten. Uitschieters buiten beschouwing gelaten varieert de boterprijs jaarlijks van -5% tot +7%. Voor een pakje roomboter betaalt de consument nu al snel € 2,50 per 250 gram en dat is 32% meer dan een jaar geleden.

Halfvolle melk

Halfvolle melk stijgt over heel 2022 met zo’n 15% in prijs. De goedkoopste literpakken staan nu voor € 1,09 in de winkel. De consument die kiest voor een pak van Campina betaalt daarvoor € 1,59 tot € 1,64 per liter bij Jumbo en Albert Heijn. Een jaar geleden lag die prijs nog op € 1,25 tot € 1,28 per pak. Dat komt neer op prijsverhogingen van 27 tot 28%. De prijsstijging bij de goedkopere pakken is weliswaar wat kleiner, maar komt toch nog uit op zo’n 22,5%.