Innovatie én migratie

De krapte op de arbeidsmarkt wordt zo zoetjesaan een stok in het wiel van de economie. Niet alleen zijn er tekorten aan goed geschoolde vakmensen, ook laag geschoolde ‘handjes’ voor arbeidsintensieve teelten in land- en tuinbouw zijn er te weinig. En dus is er – opnieuw – een stevig debat gaande over arbeidsmigratie.

Onlangs deed de inspecteur-generaal van de Arbeidsinspectie een opmerkelijke duit in het zakje. Hij voert verschillende redenen aan waarom er een rem op arbeidsmigratie moet komen. Naast de hardnekkige problemen met huisvesting noemt hij ook stikstof: groei in bevolking betekent meer uitstoot en dat mag niet. Het is voor het eerst dat vanuit zo’n instituut de koppeling wordt gelegd tussen bevolkingsomvang en immigratie enerzijds en stikstofprobleem anderzijds.

Economische schade

Een goed debat over voors en tegens van arbeidsmigratie is meer dan nodig. Er worden nu eenmaal verborgen kosten (onderwijs, integratie) afgewenteld op de samenleving, die moet je onder ogen zien. Tegelijk is zonneklaar dat werk dat blijft liggen economische schade inhoudt.

Van verschillende kanten wordt gewezen op het belang van innovatie. Robotisering, automatisering, nieuwe productieprocessen. Daarmee sla je twee vliegen in een klap: je krijgt een hogere arbeidsproductiviteit en minder personeelskrapte. De afhankelijkheid van goedkope flexibele arbeid is te groot. Dat kan anders. Mooi voorbeeld is de melkrobot. Waarom is die hier ontwikkeld en niet in de VS? Omdat daar goedkope melkers beschikbaar waren en hier niet. Daardoor hebben we nu hier wel een florerende en toonaangevende industrie plus een goed uitgeruste primaire sector. Ruim baan voor pluk-, wied- en inpakrobots!