Kees Koolen ‘boert’ het liefst in stilte

Kees Koolen, oud-eigenaar van Booking.com, is vooral bekend om zijn investeringen in de energiesector, variërend van geavanceerde batterijen tot installaties voor energieopslag. Hij investeert in eigen land ook steeds meer in de agrarische sector. Hij koopt grond en melkveebedrijven, investeert in zuivelverwerking in Vredepeel en heeft plannen voor een melkfabriek in Groesbeek.

Koolen heeft diverse melkveebedrijven in de Achterhoek. Hoeveel dat er in totaal zijn, wil zijn woordvoerder Marcel Schiphorst niet vertellen. Eigenlijk wil hij liever helemaal niets kwijt over de landbouwactiviteiten van Koolen. “Laat ons maar in alle bescheidenheid goed boeren.”

Duidelijk is in elk geval dat internetmiljonair Koolen eerder dit jaar een melkveebedrijf voor 550 melk- en kalfkoeien in het Gelderse Steenderen heeft gekocht. Hij kocht ook een melkveebedrijf in Laag-Keppel in de Gelderse gemeente Bronckhorst. Dat bedrijf heeft ruimte voor circa 440 stuks melkvee. Bij Barchem is volgens de Gelderlander ook een locatie overgenomen.

Samenwerking met melkveefamilie Van Bakel

De melkveebedrijven in Steenderen en Laag-Keppel staan op naam Dutch Dairy Genetics (DDG), een van de vele ondernemingen van Kees Koolen. DDG is ooit opgezet om embryo’s te gaan produceren voor een groot zuivelproject van Koolen en Willy van Bakel, oud-directeur Van Bakel Onroerend Goed, in Brazilië. Nu is het bezig met de ontwikkeling van de landbouwactiviteiten van Koolen in Nederland, vooral in de melkveehouderij.

Ook in zijn Nederlandse agrarische activiteiten werkt Kees Koolen samen met de familie Van Bakel, die in het Limburgse Vredepeel het voor zover bekend grootste melkveebedrijf van Nederland bestiert (2.250 koeien in Vredepeel en honderden elders in het land).

Zo is er voor het melkveebedrijf dat Koolen in de gemeente Bronckhorst heeft gekocht een commanditaire vennootschap opgericht: Vreba Terkuis CV. Vennoten in de CV zijn Vreba Genetics en Farmer House Products, twee ondernemingen van de Van Bakels. Vreba Genetics is in juli 2020 opgericht en behoort tot de eveneens nieuwe onderneming: Vreba Holding II.

Ook bij het melkveebedrijf dat is overgenomen in Steenderen wordt er samengewerkt. De commanditaire vennootschap Vreba Steenderen heeft één vennoot: Vreba Melkvee.

_{Lees verder onder de foto}

CO2-neutrale melkveebedrijven

De melkveebedrijven zijn eigendom van DDG van Koolen, maar in de praktijk worden de boerderijen gerund door de Van Bakels. Het machinepark van Vreba Melkvee, het melkveebedrijf in Vredepeel, was dit najaar dan ook te zien bij de maisoogst in de Achterhoek.

De koeien en fosfaatrechten op deze melkveebedrijven zijn in handen van de CV’s van de familie Van Bakel, bevestigt Schiphorst. Hij wil niet zeggen of er nog meer melkveebedrijven op de nominatie staan om over te nemen door Koolen. Hij wil wel kwijt dat het allemaal CO₂-neutrale bedrijven gaan worden, voorzien van zonnepanelen en accu’s waarin de stroom kan worden opgeslagen. Zo kan de stroom die wordt opgeslagen op het gunstigste moment worden geleverd.

Zuivelfabriek in Groesbeek in voormalig pluimveebedrijf

Ook de zuivelfabriek (Dutch Dairy Products) die Koolen in Groesbeek, op de grens van Gelderland en Limburg, wil beginnen in een voormalig megapluimveebedrijf, moet worden voorzien van zonnepanelen op het dak en van een zonnepark. Schiphorst, die ook woordvoerder is van Dutch Dairy Products (DDP) zei eerder dat het voormalige pluimveebedrijf, als alles meezit, eind dit jaar kan worden ingericht met zuivelapparatuur. Zover is het nog niet. Eerst moet het pluimveebedrijf in Groesbeek nog worden omgebouwd tot zuivelfabriek. En hiervoor zijn eerst nog verschillende vergunningen nodig.

“De initiatiefnemer staat in de startblokken om de nodige vergunningen dit najaar aan te vragen”, aldus de gemeente Berg en Dal, waar Groesbeek onder valt, deze zomer. Inderdaad gaat de vergunningaanvraag naar verwachting in december de deur uit naar de gemeente, aldus Schiphorst.

Nu heeft de gemeenteraad deze zomer dan wel ingestemd met het volgen van een versnelde vergunningprocedure voor de melkfabriek, waardoor alle procedures (bestemmingsplan en omgevingsvergunning) in één procedure kunnen worden doorlopen, maar daarmee is niet gezegd dat de benodigde vergunningen ook op korte termijn binnen zijn. In de gemeente leeft weerstand tegen de plannen en worden vraagtekens gezet bij het duurzame karakter van de melkfabriek, ondanks de zonnepanelen die Koolen erbij wil installeren.

Schiphorst realiseert zich dat het nog wel even kan duren voordat de vergunning helemaal rond is. Maar als er geen bezwaren tegen de plannen worden ingediend, kunnen ze mogelijk over een half jaar aan de slag in Groesbeek en de zaak daar gaan verbouwen.

Productie streekzuivel van melkveehouders rond Nijmegen

Het is trouwens geen een, tweetje dat de eigen melkveebedrijven van Koolen in de Achterhoek melk gaan leveren aan de nieuwe melkfabriek in Groesbeek. Die fabriek moet vooral gaan draaien op streekzuivel van melkveehouders uit de buurt van Nijmegen. Die streekzuivel moet dan vervolgens milieuvriendelijk met elektrische busjes bij consumenten in de regio worden afgeleverd.

De zuivelfabriek in Groesbeek is er nog niet, maar volgens DDP zijn ze al door veel melkveehouders benaderd met de vraag of ze melk kunnen gaan leveren aan de nieuwe fabriek. Uitgangspunt voor de zuivelfabriek is een verwerkingscapaciteit van maximaal 54,9 miljoen liter per jaar.

Investering in zuivelverwerking Vreba Melkvee

Daarnaast investeert Koolens Dutch Dairy Products in de zuivelverwerking bij Vreba Melkvee in Vredepeel. Daar komt een nieuwe zuivelverwerkingsinstallatie. Koolen heeft het recht van opstal tot en met 2030 voor de ondergrond van deze installatie op het erf van Vreba Melkvee. En nee, zegt Schiphorst, dat betekent niet dat de plannen voor de zuivelfabriek in Groesbeek daarmee van de baan zijn.

Ook in Brazilië zet Koolen weer stappen

Niet alleen in Nederland is Koolen actief in de agrarische sector, ook in Brazilië worden weer stappen gezet, zegt Schiphorst. In 2015 lanceerden Kees Koolen en Willy van Bakel plannen om daar een groot zuivelproject te beginnen dat het land zou moeten veranderen van importeur tot exporteur van zuivel. Het bedrijf Agri Brasil zou daar dagelijks 1 miljoen kilo melk gaan produceren en verwerken. Later moest dat uitgroeien naar een melkproductie van maar liefst 4 miljoen kilo per dag.

Het plan was om in 2016 te gaan melken. Dat is niet gelukt. December 2018 beaamde Koolen in het magazine Financial Investigator dat zijn plannen op dat moment niet haalbaar waren. “Nee, daar ben ik niet emotioneel onder. Ik zie dat als een natuurverschijnsel. Daar heb je je bij neer te leggen. Je kunt nog zo goed kunnen surfen, maar als er geen golven zijn, dan heeft het geen zin. We zijn met Agri Brasil de tijd vooruit. Over 30 jaar geeft iedereen ons gelijk, maar daar schiet je nu niets mee op.”

Lees op Boerderij.nl: Zuivelavontuur Koolen en Van Bakel strandt

In 2019 was het project nog steeds niet van de grond gekomen. Willy van Bakel kreeg toen volgens zijn advocaat Rob Boas, elke maand € 1.500 van zijn familie om rond te kunnen komen. Want de nieuwe projecten die hij in Brazilië van de grond probeerde te tillen, hadden nog niets opgeleverd, aldus zijn advocaat 8 mei 2019 voor het Gerechtshof in Den Bosch, waar schuldeisers sluiting van het faillissementsdossier van Van Bakel Onroerend Goed aanvochten.

Volgens Schiphorst waren de uitspraken van Koolen over het vastgelopen zuivelproject in Brazilië een momentopname. Inmiddels zit er een nieuwe regering in Brazilië en worden er volgens hem stappen gezet en hobbels genomen. Hij ziet dan ook nog steeds kansen voor het immense zuivelproject. “Koolen is in Nederland en in Brazilië voortvarend bezig.”

Kluwen aan bv’s en cv’s Vreba Melkvee

Bij Vreba Melkvee, het melkveebedrijf van de familie, zijn volgens de gegevens van de Kamer van Koophandel sinds kort de gebroeders René en Alex van Bakel als bestuurders uit functie getreden. Ze maken, in elk geval op papier, plaats voor de volgende generatie.

Tegelijkertijd groeit de kluwen aan bv’s en cv’s van de firma in Vredepeel, ook worden bv’s overgenomen van Kees Koolen. Zo is de nieuw opgerichte Vreba Holding II sinds juli ingeschreven als bestuurder bij negen andere bv’s, daarvan is het er bij zes eigenaar, waaronder: Nassau Genetics (voorheen van Kees Koolen), Vreba Genetics, Farmer House Products, Nassau Engineering (voorheen van Kees Koolen) en Vreba Melkvee bv, het melkveebedrijf van de familie.

Zorgen voor voldoende fosfaatrechten

De nieuwe generatie die aan het roer staat bij Vreba Melkvee moet er in elk geval voor gaan zorgen dat er voldoende fosfaatrechten onder het melkveebedrijf in Vredepeel komen. De voordelige fosfaatwetgeving voor zelfzuivelaars gaat namelijk op de schop en dat betekent dat zelfzuivelaars, inclusief Vreba Melkvee, op zoek moeten naar extra fosfaatrechten. In plaats van de melk te laten verwerken door een melkfabriek, wordt de melk van Vreba Melkvee op het bedrijf zelf gesplitst in magere melk en room.

Lees op Boerderij.nl: Vreba Melkvee wordt duurzame zelfzuivelaar

Dat is gunstig wat betreft de fosfaatwetgeving. Want bedrijven die meer dan 50% van de melk zelf verwerken, mogen uitgaan van een forfaitaire melkproductie van 7.500 kilo melk per koe per jaar en de bijbehorende fosfaatproductie van 39,1 kilo per jaar. Ook al is de melkproductie in werkelijkheid veel hoger, zoals in Vredepeel het geval is. Maar het is toegestaan.

Kamervragen over fosfaatproductie zelfzuivelaars

Dit heeft in 2018 al tot Kamervragen geleid. Landbouwminister Carola Schouten liet daarop weten: “Ik zal de vinger aan de pols houden waar het gaat om de fosfaatproductie door zelfzuivelaars. Als daar aanleiding toe is, zal ik bezien in hoeverre aanpassingen nodig en mogelijk zijn.”

Inmiddels is duidelijk dat die aanpassing er gaat komen. Schouten is van plan om in de toekomst voor zelfzuivelaars, net als voor andere melkveehouders, uit te gaan van de werkelijke melkproductie. Dit kan grote gevolgen hebben voor zelfzuivelaars die meer dan het huidige gemiddelde van 7.500 kilo melk produceren. Daarom heeft Schouten vorig jaar besloten deze aanpassing niet in 2020, maar later door te voeren.

In oktober van dit jaar maakte de minister bekend dat ze met een overgangsregeling komt vanwege de voorziene impact van aanpassing van de regels. “Het opstellen van een overgangsregeling heeft tot gevolg dat de actualisering van de forfaits voor koeien met een hoge melkproductie en zelfzuivelaars per 1 januari 2021 niet realistisch is. Ik heb daarom besloten ook voor deze actualisatie te streven naar een start per 1 januari 2022.”

Koop van melkveebedrijf Van der Steege ketste af

Vreba Melkvee krijgt dus in elk geval nog een jaar de tijd om genoeg fosfaatrechten te regelen voor het grootste melkveebedrijf van Nederland. Binnenkort wordt duidelijk of de fosfaatrechten van het melkveebedrijf in Marknesse van Henk van der Steege daar ook bij gaan horen. Vreba Melkvee zou dit melkveebedrijf aanvankelijk kopen, maar de deal ging op het laatste moment niet door. Daardoor zijn uiteindelijk alleen de koeien overgegaan naar Vredepeel.

Vreba Melkvee heeft onlangs beslag gelegd op de fosfaatrechten en eist dat Henk van der Steege deze rechten alsnog aan hen levert. Van der Steege weigerde dit, omdat hij in zijn ogen onvoldoende zekerheid krijgt over de betaling van de rechten.

Lees op Boerderij.nl: Voor miljoenen beslag gelegd bij Vreba Melkvee

De beslaglegging is aangevochten door Van der Steege. De zaak kwam deze week voor de rechter waarbij René van Bakel uitlegde dat de fosfaatrechten cruciaal zijn voor zijn bedrijfsvoering en dat Vreba Melkvee een boete en vervolging boven het hoofd hangen als het melkveebedrijf in Vredepeel niet kan beschikken over deze rechten. De twee partijen hebben bij de zitting afgesproken dat de fosfaatrechten alsnog kunnen worden geleverd, maar dan moet er wel ruim 2,6 miljoen voor worden betaald. Of dat gaat gebeuren, wordt binnen twee weken duidelijk.