Koppel stikstofmaatregelen aan een verdienmodel

De eerste gesprekken tussen de minister en het Landbouw Collectief zijn goed verlopen. Dat ze er niet direct uit zouden komen, was natuurlijk te verwachten. Nederland staat bekend als een land waar ze van polderen houden: daar spreekt een diep besef uit dat uitdagingen uiteindelijk door samenwerking kunnen worden overwonnen. Overleg is daarbij cruciaal.

Ammoniakreductie

Wat ik goed vind, is dat de sector na de demonstraties zelf met een stikstofplan is gekomen. Het plan ‘Uit de gecreëerde stikstofimpasse’ begint met aan te geven wat is bereikt. Voor een deel is die in het verleden gerealiseerde ammoniakreductie trouwens een onverwachte bijvangst van de melkquotering geweest. Maar ik vind het terecht dat men de vinger legt bij wat is bereikt. De landbouw simpelweg als de zondebok van onze milieuproblemen aan te wijzen is:

• a) onjuist en
• b) onvruchtbaar.

Weidegang en kringlooplandbouw

Wat me verder opviel was dat enkele maatregelen worden voorgesteld die overeenkomen met die van het ministerie. Mij lijken ook de extra voorgestelde beweidingsmaatregelen en het aanlengen van drijfmest met water bij de aanwending opties waar je snel mee aan de slag zou kunnen. De aanwending van met water aangelengde mest past bovendien goed in het idee van de kringlooplandbouw. Het draagt niet alleen bij aan de ammoniakreductie, maar ook aan een betere benutting van stikstof en dus aan verbetering van de resource-efficiëntie.

Puntensysteem mestaanwending

Ik denk dat het hoog tijd is om voor de korte termijn snel de goede dingen te gaan doen al moet over de langere termijn nog beter worden nagedacht. Mijn pleidooi is om slim te zijn en de economie een handje te laten helpen. Dat zou kunnen door milieuvriendelijk voeren, beweiding en mestaanwending in een puntensysteem onder te brengen, waaraan betalingen worden gekoppeld.

Vergroening

Niet iedereen hoeft dan hetzelfde menu te kiezen, maar kan op zijn eigen manier bijdragen. En er is bovendien boter bij de vis: wie veel doet, ontvangt gestapelde betalingen; wie weinig doet, loopt een deel van de vergroeningsbetaling mis.