Korte ketens: positief imago, economisch interessant

De coronacrisis heeft vele gezichten. Natuurlijk, het onmiskenbaar persoonlijk leed in sterfgevallen, ziekte en eenzaamheid. Gezondheid is het grootste goed. Ook maatschappelijk heeft premier Mark Ruttes ‘intelligente’ lockdown er hard ingehakt. Een economische crisis is onafwendbaar, al variëren de uitkomsten van diverse rekenmeesters nogal. Alleen al in de afgelopen maanden kregen zo’n 3 miljoen werkenden, al dan niet via hun werkgever, steun van de overheid. Dat is bijna een derde van de werkenden in Nederland. In dat plaatje van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zit ook het Noodfonds voor de sierteelt, fritesaardappelteelt en voedingstuinbouw.

Recordomzetten supermarkten

De primaire landbouw voelt de klap in de huidige prijzen, én ook het perspectief op korte termijn. De exportmarkten zijn nog lang niet hersteld. Voor degenen die zich nog afvragen waarom boeren met trekkers afgelopen week ‘optoerden’ naar verdeelcentra van Jumbo, Albert Heijn of Aldi: supermarkten boekten recordomzetten. De hogere winkelprijs krijgt geen vertaling in de prijs die boeren en tuinders betaald krijgen.

Een groep consumenten wil best extra betalen, maar dan moet het product écht onderscheidend zijn

Korte ketens economisch interessant

Regionale afzet, korte ketens en direct-bij-de-boer; het zijn initiatieven die door de coronacrisis weer in de schijnwerpers staan. Behalve dat zij positief bijdragen aan het imago van de land- en tuinbouw, kan het ook economisch interessant worden. Een dubbelslag dus. Volgens de laatste statistieken zijn een kleine 6.000 ondernemers actief in zo’n korte keten, met € 1,2 miljard omzet.

De potentie is enorm. Een groep consumenten wil best wat extra betalen, maar dan moet het product ook écht onderscheidend zijn. Alleen een naam is niet genoeg.

Kosten gaan voor de baten uit

Een korte keten klinkt eenvoudig, maar dat is het niet altijd. Kosten gaan voor de baten uit. De opzet vergt een investering. Het logistieke traject is soms een uitdaging, in volume, houdbaarheid en leveringszekerheid. Je moet bijna jaarrond een kwalitatief uniform product kunnen leveren.

Het risico ligt veelal bij de boer of tuinder. Kortom, alle redenen om lessen te trekken uit de ervaringen van collega’s.

Positieve ervaringen, zoals van de Groene Hart Coöperatie waarin 34 ondernemers jaarlijks € 2,5 miljoen omzetten. Of Boerschappen met 40 aangesloten boeren en tuinders. Maar er zijn ook echt tegenvallers: afzetcoöperatie De Proefschuur stopt na drie jaar. De omzet in de lokale afzet van aardappelen, groente en fruit bleef onvoldoende.

Een kortere keten, het zou voor een deel van de ondernemers de positieve kant van corona zijn. Laat onverlet dat elke boer en tuinder recht heeft op een eerlijke prijs.

Lees het artikel over groeiende omzet in korte ketens in Boerderij nr. 42