Laat de boer weer boer en de koe weer koe zijn

‘Laat de boer weer boer worden en de koe weer koe zijn’. Dat is ons streven bij het samenwerkingsverband Goed Geboerd in kringlooplandbouw. Door meer gebruik te maken van natuurlijke processen, willen we het verdienmodel weer bij de boer neerleggen en het stikstofprobleem verminderen.

Goede mest maak je in de koe

Dat doen we door boeren te laten kijken naar hun eigen bedrijfskringloop: van koe naar mest naar bodem naar plant naar koe. Goede mest maak je in de koe. inferieure eiwitbronnen als ammoniak en nitraat zijn slecht voor de koe. Koeien moeten deze eiwitvormen verwerken, wat ze veel energie kost. Door de kwaliteit van gras te verbeteren, wordt het vee minder belast. Dit zorgt uiteindelijk voor betere melk, beter vlees en minder ammoniak in de mest.

Bacteriën voeren

Als de koe een goede werking van het maagdarmstelsel heeft, dan is zij gezond en heeft ze geen problemen. Door het voeren van de bacteriën in de koe kan zij in de pens zelf haar eiwit produceren. Bacteriën groeien het best op een juiste combinatie verhoudingen van vezels, suiker en onbestendig eiwit. Overmaat brengt de pens en zo de koe uit balans.

Een teveel aan eiwit wordt weer uitgescheiden door onder andere ureum in de melk en door ammonium in de urine. Ammoniak in drijfmest wordt gevormd door ammonium in de urine. Mest met veel ammoniak werkt de bacteriën in de bodem tegen. Om een goede kwaliteit gras in de wei te krijgen, is er weinig ammoniak in de mest nodig.

Gezonde bodem laat gezond gras groeien

Stikstof

Door de koe goed te voeren, vermindert de hoeveelheid anorganische stikstof in mest en neemt het koolstofgehalte toe. Met goede mest(een C:N verhouding >10) activeer je het bodemleven en breng je de bodem-ademhaling, groei, uitwisseling met planten, verwerking van organische stof en humusvorming op gang. Een gezonde bodem laat gezond gras groeien met voldoende inhoudsstoffen om een koe gezond te houden.

Gras

Gras is daarbij het goedkoopste voer en geeft de beste mest. De wei is tevens de beste stal met het beste ligbed. Laat je koeien daarom zoveel mogelijk weiden, het liefst 8, 9 maanden per jaar. Daarvoor moet je echter wel de ruimte hebben en moet ook de bodem het toelaten.

Minder eiwit in het voer werkt kostenverlagend. Een gezonde kringloop, een gezonde koe, goede mest en goed gras hebben niet veel stikstof nodig. Dit alles zorgt voor een beter rendement voor de boer. De boer komt zo meer los van regelgeving, wat hem meer plezier in het boeren geeft. De boer kan zo weer boer zijn en de koe weer koe.

Uiteindelijk zijn we hier allemaal bij gebaat. Een gezonde koe levert gezond vlees en gezonde melk. En minder ziektes. Door gezonder te eten zijn we ook eerder verzadigd, waardoor we ons weer meer gaan voeden en minder hoeven te vullen. En minder te hoeven produceren, maar dat kan alleen van gezonde grond grond te produceren.

Dit kan voor een zeer lage kostprijs, en een hogere opbrengstprijs door onder andere besparing op milieu- en ziektekosten. Daarmee wordt er weer goed geboerd!

Auteurs: Peter Takens, Walda Schenk en Theo Nieuwenhuis, adviseurs