Als minister Carola Schouten er niet slaagt een meerderheid in de senaat voor de begroting te krijgen, is er geen man overboord. Dan zal het beleid voor volgend jaar worden voortgezet op basis van de begroting voor 2021. - Foto: ANP
De landbouwbegroting gaat in het coalitieakkoord ongeveer over de kop. Toch moet Carola Schouten op de valreep van haar ministerschap nog alle zeilen bijzetten om volgende week de Eerste Kamer mee te krijgen.
Nu er een coalitieakkoord ligt, kan de landbouwbegroting voor volgend jaar wel op de stapel oud papier. De budgettaire bijlage bij het coalitieakkoord laat zien dat de landbouwbegroting een forse financiële impuls krijgt in de komende jaren, van een omvang die zijn weerga in de historie niet kent.
Via moties bijsturing in beleid afdwingen
Ondertussen moet demissionair landbouwminister Carola Schouten toch nog met die oude begroting naar de Eerste Kamer. De begrotingsbehandeling is in de senaat meestal een formaliteit; de Eerste Kamer kan geen wijzigingen aanbrengen in de begroting. De enige mogelijkheid die Eerste Kamerleden hebben is om via moties een bijsturing in het beleid af te dwingen of aan de minister toezeggingen te vragen.
Mocht de motie-Berkhout geen meerderheid halen in de Eerste Kamer, dan zal JA21 in de senaat alsnog tegen de begroting van LNV stemmen. Dat scheelt een slok op een borrel
Ruime meerderheid in Tweede Kamer
De Tweede Kamer gaf de landbouwbegroting een ruime meerderheid. De coalitiepartijen en SP, Volt, SGP, JA21, Den Haan en Omtzigt stemden voor. Maar daar zette Derk Jan Eppink (JA21) meteen een kanttekening bij. Hij wil “ten koste van alles voorkomen dat boeren onder dwang onteigend kunnen worden.” Eppinks collega en partijgenoot Hugo Berkhout in de Eerste Kamer zal een motie indienen die de regering oproept om gedwongen onteigening uit de gereedschapskist van de overheid te halen. Om die reden heeft hij deze week gevraagd de landbouwbegroting niet als een hamerstuk af te doen, maar in de senaat plenair te behandelen. PvdA en GroenLinks hebben ook gevraagd om een debat.
Stemmingen
Mocht de motie-Berkhout geen meerderheid halen in de Eerste Kamer, dan zal JA21 in de senaat alsnog tegen de begroting van LNV stemmen. Dat scheelt een slok op een borrel. Als JA21 in de Eerste Kamer tegenstemt en de overige steun in de senaat overeenkomt met de partijen die in de Tweede Kamer voor stemden, houdt Carola Schouten een krappe meerderheid van 38 van de 75 zetels in de senaat. Als de SGP in de senaat tegenstemt, is er opeens een meerderheid tegen.
JA21 hoopt op steun van SGP
JA21 hoopt op steun van de SGP. De SGP‘ers Diederik van Dijk en Peter Schalk in de Eerste Kamer zullen ongetwijfeld een motie van JA21 steunen om boeren niet gedwongen te onteigenen. Maar het is geen automatisme dat de staatkundig gereformeerden dan ook de consequentie trekken om tegen de landbouwbegroting te stemmen als die motie niet wordt aangenomen. De SGP staat er niet om bekend politieke motieven aan te grijpen om ergens voor of tegen te stemmen. Dus het kan zomaar dat JA21 zich op voorhand rijk rekent.
Landbouwtransitiefonds
En dan heeft de minister nog een andere optie. PvdA en GroenLinks wilden in de Tweede Kamer via een amendement een landbouwtransitiefonds van € 12 miljard aan de landbouwbegroting toevoegen. Nu komt de coalitie met een fonds van € 25 miljard. Dat zou GroenLinks en PvdA gunstig kunnen stemmen; samen zijn de partijen toch goed voor 14 stemmen in de Eerste Kamer.
Geen man overboord
Stel dat de minister niet slaagt een meerderheid in de senaat voor de begroting te krijgen, dan is er nog geen man overboord. Dan zal het beleid voor volgend jaar worden voortgezet op basis van de begroting voor 2021 – dat is lastig, maar ook niet onoverkomelijk.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht