Meer biodiversiteit kost telers honderden euro’s

Op bedrijfsniveau zijn de meerkosten op een gemiddeld bedrijf respectievelijk € 24.624 en € 22.755. Dat blijkt uit het Wageningse-rapport ‘Meerkosten biodiversiteitsmaatregelen voor melkvee- en akkerbouwbedrijven’. Dat is volgens Wageningen best een hoog bedrag, gezien het feit dat het gemiddelde saldo over alle gewassen op een akkerbouwbedrijf zo’n € 800 per hectare bedraagt. De berekende meerkosten zijn gebaseerd op maatregelen die nodig zijn om van het niveau van de 70% slechtst presterende bedrijven op het niveau van de 30% best presterende bedrijven te komen.

Bouwplan ingrijpend aangepast voor maatregelen

Voor een akkerbouwbedrijf zijn vooral maatregelen met betrekking tot de bodem nodig. Denk aan niet-kerende grondbewerking, een ruimere rotatie met meer rustgewassen, het aanvoeren en vasthouden van extra organische stof en gebruik van lichtere machines. Aan natuurmaatregelen zijn bloeiende akkerranden en ruige vegetatie in overhoekjes denkbaar.

Om het aandeel rustgewassen op het gewenste niveau te brengen, is een ingrijpende verandering van het bouwplan aangebracht, dus minder aardappelen en bieten. De sterke vermindering van het aandeel consumptieaardappelen, zetmeelaardappelen, uien en suikerbieten kan eveneens grote gevolgen hebben voor de verwerkende industrie en voor de exportpositie van Nederland. De effecten hiervan zijn in dit onderzoek niet in beeld gebracht.

Het rapport heeft geen aandacht besteed aan hoe de maatregelen daadwerkelijk geïmplementeerd kunnen worden en of er verdienmodellen zijn waarmee de akkerbouwers de meerkosten kunnen terugverdienen.

Droombeeld met rijke biodiversiteit doel van opdrachtgever onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd door Wageningen Economic Research in opdracht van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel in het kader van het beleidsondersteunend onderzoeksthema ‘Natuurinclusief Nederland’. Het is gefinancierd door het Deltaplan Biodiversiteitsherstel en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

In het Deltaplan Biodiversiteitsherstel werkt een brede maatschappelijke coalitie samen om tot herstel van de biodiversiteit te komen. Kern van de aanpak van het Deltaplan is dat verschillende partijen in staat zijn om grondgebruikers, zoals natuurbeheerders, boeren, overheden en particulieren, te stimuleren en te waarderen voor hun prestaties die bijdragen aan herstel van biodiversiteit.

Het Deltaplan heeft een droombeeld geschetst hoe het Nederlands landschap er in 2030 uit zou moeten zien. In 2030 herbergt de groene ruimte van Nederland een rijke biodiversiteit aan onder andere bodemleven, planten, insecten en boerenlandvogels. Het landschap sprankelt van de diversiteit en mensen leven, werken en recreëren er graag. Landschappen zijn herkenbaar aan hun inrichting en begroeiing, mensen identificeren zich hiermee en zijn er trots op. Dit droombeeld is nog niet vertaald naar een concrete invulling van biodiversiteitsdoelen en maatregelen voor diverse bedrijfstypen.