Meer mestboetes door versterkte handhaving

De verscherpte handhaving van mestregels levert resultaat op. Door gerichte controles op risicobedrijven zijn meer overtredingen geconstateerd en beboet. RVO.nl kan door de gerichte aanpak effectiever opereren.

Extra capaciteit van RVO.nl en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zorgt er voor dat extra handhaving mogelijk is in risicogebieden terwijl dat niet ten koste gaat van handhaving op mestregels in ander gebieden. Dat schrijft minister Carola Schouten van LNV aan de Tweede Kamer over de handhavingsstrategie mest.

Celstraffen

Enkele grote onderzoeken die de NVWA samen met andere instanties heeft uitgevoerd, hebben naast boetes ook geleid tot celstraffen van 4 en 2 jaar voor intermediaire ondernemers. Dergelijke straffen noemt Schouten een krachtig signaal dat fraude met mest niet geaccepteerd wordt. Ze wijst er op dat er nog enkele andere grote zaken lopen.

Nieuwe aanpak kost veel tijd

Niet alles loopt zoals gewenst in de verscherpte aanpak van mestfraude. Extra capaciteit leidt niet overal tot ‘de gewenste effecten’.

Effectieve samenwerking in de regio vergt meer tijd en energie dan voorzien. Investeringen in technologie kosten eveneens veel tijd en gaan wel ten koste van fysieke controles ter plekke op bedrijven. Een ander punt is dat opgelegde boetes in sommige gevallen niet zijn ingevorderd omdat de marges die RVO.nl hanteert niet tijdig genoeg voor iedereen inzichtelijk waren.

Ruim € 11 miljoen aan boetes

In 2018 is voor € 11,4 miljoen aan mestboetes uitgedeeld, duidelijk meer dan de € 2,1 miljoen in 2017. Daarbij speelt een rol dat in 2018 sprake was van een aantal grote zaken, met name bij de controles van gebruiksnormen en de verantwoordingsplicht. Dat zegt Schouten in antwoord op vragen van SGP-Kamerlid Roelof Bisschop.

In 2017 zijn in totaal 2.662 boetes, dwangsommen en waarschuwingen uitgedeeld. In 2018 was dat opgelopen naar 3.674. In 2018 waren er 18 gevallen waarbij boetes van meer dan € 100.000 zijn opgelegd, tegen 1 in 2017.

Meer NVWA-inspecteurs werven

Volgens de minister is de aanpak van mestfraude op de goede weg, ‘maar het is zaak om scherp te blijven op de uitvoering’. In dat verband werft de NVWA nog 20 extra inspecteurs die op het gebied van mest aan de slag gaan. In risicogebied De Peel komen dit jaar nog 20 gezamenlijke controles is overlegd met lokale bestuurders.

Verlenging derogatie

De verscherping van de aanpak van mestfraude maakt deel uit van afspraken met de Europese Commissie over de derogatie voor Nederland. Die is verleend voor een verkorte periode van 2 jaar en loopt eind 2019 af. Zorgen over mestfraude was een van de redenen om geen derogatie voor 4 jaar toe te kennen. Inmiddels zijn de onderhandelingen bezig voor verlenging voor de jaren 2020 en 2021. Nederland heeft al presentaties gehouden voor het Nitraatcomité in Brussel. Het Nitraatcomité bestaat uit vertegenwoordigers van alle EU-landen en geeft een advies aan de Europese Commissie over het al dan niet verlenen van een nieuwe derogatie.