Minder boeren, meer productie

Dat het aantal boerderijen nog steeds in een rap tempo daalt, zal niemand verbazen. Deze trend is al zichtbaar zolang wij leven. Volgens de jongste CBS-cijfers is het aantal land- en tuinbouwbedrijven in de laatste tien jaar met ongeveer een kwart gedaald en resteren er nog 53.000 bedrijven, tegen 410.000 in 1950.

Veel verrassender is dat ondanks deze krimp en ondanks het feit dat het landbouwareaal sinds 1950 met 520.000 hectare (!!) in omvang is afgenomen, er toch meer landbouwproducten zijn geproduceerd.

Enorme stijging productiviteit

Minder boeren en minder grond gaat dus hand in hand met een enorme productiviteitsstijging. Het is een prestatie waar veel mensen van opkijken. De vraag die ik veel hoor is ‘hoe is het mogelijk dat zo weinig boeren, op zo’n kleine oppervlakte toch in staat zijn om zoveel landbouwproducten te produceren en te exporteren?’

Het is een prestatie waar veel mensen van opkijken

Dit is prima uit te leggen. De landbouw is immers een innovatieve sector waar nieuwe technologie, fokkerij, veredeling en ondernemerschap een belangrijke rol spelen. Mede hierdoor is de sector, na de VS, nog steeds de tweede exporteur van landbouwproducten in de wereld.

Landbouweconomie valt niet direct om

Als we nog iets dieper in de cijfers duiken dan zien we dat ruim 90% van de productie in de land- en tuinbouw afkomstig is van slechts 25.000 bedrijven. Kortom, op 47% van de landbouwbedrijven wordt meer dan 90% van de landbouwproducten geproduceerd. Dit betekent dat als de 28.000 boeren met de laagste landbouwproductie morgen stoppen, de landbouweconomie niet direct omvalt. We missen dan hooguit 10% van de landbouwproductie. Ervaringscijfers leren echter dat een belangrijk deel van de productie van de ‘stoppers’ wordt overgenomen door de ‘blijvers’. In hoeverre dit adagium ook de komende jaren van toepassing blijft, hangt vooral af van overheidsbeleid.