Nieuwe stikstofnorm voor Vlaamse boeren

Niet alleen Nederland worstelt met zijn stikstofaanpak. Ook voor Vlaamse politici is stikstof een hoofdpijndossier. Dat werd verergerd toen de Vlaamse Raad voor Vergunningsbetwistingen eerder dit jaar een streep zette door een vergunningsaanvraag van een pluimveebedrijf. Die uitspraak had brede implicaties. De rechters vonden onder andere dat de 5%-norm die de overheid toepaste niet wetenschappelijk onderbouwd is. Bedrijven waarvan de stikstofdepositie bij een uitbreiding niet meer toenam dan deze drempelwaarde van 5%, konden tot dan toe een vergunning krijgen.

Vergunningsverlening op slot

De rechter oordeelde dat dit in strijd is met de Europese regels. Hij verwees naar een uitspraak van het Europese Hof van Justitie van eind 2018, naar aanleiding van de Nederlandse stikstofkwestie. Deze uitspraak van de Raad voor Vergunningsbetwistingen zette praktisch de hele vergunningverlening in Vlaanderen op slot.

Om nu in ieder geval de vergunningverlening weer op gang te krijgen, heeft de Vlaamse overheid tijdelijke nieuwe stikstofregels gepubliceerd. Ondertussen wordt hard gewerkt aan een definitief plan; eind dit jaar moet het definitieve stikstofkader er liggen.

Drempelwaardes

Tot die tijd geldt voor de landbouw een drempelwaarde van 0%. Als de stikstofdepositie op een natuurgebied door een uitbreiding van een landbouwbedrijf zal toenemen, wordt deze vergunning niet verleend. Voor de industrie zijn de regels iets soepeler, daar is nu een tijdelijke drempelwaarde van 1% ingesteld. Volgens het ministerie van Omgeving is dit goed uit te leggen: onder de oude drempelwaarden is de emissie van ammoniak (en depositie daarom op natuurgebieden) niet afgenomen, terwijl de NOx-emissies (afkomstig uit de industrie) wel jaarlijks blijven dalen.

Onbegrip landbouworganisaties

Belgische landbouworganisaties zijn verontwaardigd en vol onbegrip over het onderscheid. “Een kilo stikstof is een kilo stikstof, of die nu van een stal of van een fabriek komt”, zo reageert de Boerenbond. De bond vraagt zich af of dit nieuwe tijdelijke beleidskader wel de gerechtelijke toets kan doorstaan. De Vlaamse minister van Omgeving, Zuhal Demir, heeft daar wel wel vertrouwen in. Volgens haar moeten de nieuwe tijdelijke regels ‘rechtszekere vergunningsbeslissingen mogelijk maken voor alle belangrijke investeringsdossiers door alle verschillende bestuursniveaus’.

Eind 2021 hoopt de Vlaamse overheid met zijn definitieve Programmatische Aanpak Stikstof te komen.