Pachtnormen 2022 tonen noodzaak hervormingen aan

Gemiddeld gaan de pachtnormen in Nederland wederom omlaag. De huidige situatie voor particuliere verpachters met reguliere pacht blijft daardoor somber, met een gemiddeld negatief rendement van ongeveer € 120. Federatie Particulier Grondbezit (FPG) is met het nieuwe kabinet in gesprek om zowel het pachtstelsel als de vermogensrendementsheffing fundamenteel te hervormen. De grote stikstofopgave, die op vrijdag 10 juni werd gepresenteerd door het Kabinet, komt nog bovenop deze huidige nadelige situatie voor grondeigenaren. Hervormingen zijn dan ook broodnodig.

€ 120 per hectare per jaar bijleggen

Vanaf 2016 zijn de gemiddelde pachtnormen met zo’n 30% gedaald voor reguliere pacht, terwijl de betaalde vermogensrendementsheffing op die gronden door grondeigenaren met zo’n 100% zijn gestegen in dezelfde periode. Dit betekent dat een verpachter vandaag de dag gemiddeld meer dan € 120 per hectare per jaar moet bijleggen op deze gronden. Daarin zijn nog niet de overige eigenaarslasten, zoals waterschapslasten en beheerskosten, meegerekend. In totaal hebben we zo’n 230.000 hectare reguliere pachtgrond in Nederland.

Dit areaal reguliere pacht neemt af als gevolg van het negatieve financiële rendement. Een andere reden is het feit dat bij reguliere pachtcontracten geen additionele voorwaarden kunnen worden afgesproken op het gebied van bijvoorbeeld verduurzaming.

Herziening pachtstelsel logisch en noodzakelijk

Dat het traditionele pachtsysteem failliet is, moet de hele agrarische sector zorgen baren. FPG presenteerde daarom vorig jaar een vernieuwde pachtvisie met oplossingen om pachtbeleid eenvoudig, marktgericht, groen en betaalbaar te maken. In het kader van de aanstaande transitie als gevolg van de stikstofaanpak van het labinet is een herziening van het pachtstelsel ook logisch en noodzakelijk.

Met wederom pachtprijsverlaging over de hele linie staat het rendement op verpacht vermogen blijvend onder druk. Dat is extra zwaar voor particuliere verpachters in box 3. Nadat per 1 januari 2017 de forfaitaire vermogensrendementsheffing stelselmatig werd verhoogd en de grondwaarden opliepen, leidde dit tot een toenemende belastingdruk.

Toenemende frustratie

Het door de rijksoverheid gemaximeerde rendement op verpacht bezit komt zo steeds verder af te staan van het door diezelfde rijksoverheid gehanteerde fiscaal beleid. Dit leidt tot toenemende frustratie. Dit kabinet gaat een nieuw vermogensbelastingstelsel ontwerpen. Het reële rendement moet daarbij leidend zijn. FPG is in gesprek over verschillende oplossingen om verpachters tegemoet te komen.

De fiscale normen zijn gebaseerd op de grondprijs. De pachtnormen worden daarentegen vastgesteld op basis van de gemiddelde bedrijfsresultaten in de agrarische sector in een gemeten periode van vijf jaar (nu tot 2020). Die pachtnormen staan daardoor ook steeds verder af van de ontwikkelingen op de grondmarkt.

Daarnaast maken stringente bepalingen bij reguliere pacht, zoals continuatierecht, voorkeursrecht, pachtprijstoets en recht op indeplaatsstelling dat deze vorm uiterst onaantrekkelijk is voor verpachters.