Politiek reageert verdeeld op stikstofoverleg

Coalitiepartijen CDA en ChristenUnie reageren teleurgesteld. CDA‘er Jaco Geurts vindt het jammer dat partijen er nog niet uitgekomen zijn. “Binnen de mogelijkheden die we als Kamer op dit moment hebben doen we ons werk”, reageert hij op de oproep van het Landbouw Collectief om in actie te komen. “De coronacrisis bemoeilijkt de gesprekken”, zegt Geurts. “Het is belangrijk dat er een oplossing komt, zodat boeren perspectief hebben, de natuur verbetert en economisch herstel kan plaatsvinden. Ik verwacht dat kabinet snel tot een pakket komt en dat is belangrijk, want dit vraagstuk moet van een oplossing worden voorzien”, reageert Carla Dik-Faber van ChristenUnie.

Mark Harbers van de VVD reageert: “Het is jammer dat het overleg tussen het Landbouw Collectief en het kabinet gisteren niet tot resultaat heeft geleid. Tegelijkertijd hoop ik dat het lukt, hoe lastig overleg ook is in deze tijden, om in de komende periode toch nog ergens te kijken of men het eens kan worden.” D66 wilde niet reageren.

Over de rug van de landbouw

SGP-er Roelof Bisschop maakt zich grote zorgen over de gang van zaken. ‘De minister lijkt boerenbedrijven kansen te ontnemen om de stikstofreductie op de eigen manier te realiseren. We maken ons ook zorgen over de externe saldering. Zoals Brabant het nu aanpakt, kan echt niet. De minister moet de landbouw niet vogelvrij verklaren. Vanwege de coronamaatregelen zal de stikstofdepositie dit jaar omlaag gaan. Dat geeft tijd voor een goede aanpak mét de landbouw in plaats van over de rug van de landbouw”, aldus de SGP‘er. Hij heeft een schriftelijk overleg aangevraagd om de minister te kunnen bevragen over de kwestie.

Het Landbouw Collectief heeft een breed eisenpakket en lijkt daar niet van te willen afwijken

Oog voor de lange termijn

Linkse partijen zijn kritisch op de starre houding van het Landbouw Collectief. ‘Het Landbouw Collectief heeft een verkeerde verwachting van het overleg. Ze willen een akkoord sluiten met de minister, maar de minister moet de belangen afwegen en dat betekent dat ze niet alleen naar de belangen van de landbouw kijkt, maar ook naar de belangen van is bijvoorbeeld de natuur”, zegt Laura Bromet (GroenLinks). SP‘er Frank Futselaar reageert dat het soms een zegen kan zijn als partijen zichzelf buiten spel zetten als je haast moet maken. “Het Landbouw Collectief heeft een breed eisenpakket en lijkt daar niet van te willen afwijken. Dat is hun goed recht, maar dan moet je niet raar opkijken als bestuurders langs je heen verdergaan met het nemen van moeilijke besluiten”, aldus Futselaar. Ook Esther Ouwehand (PvdD) noemt de ontstane situatie onvermijdelijk. ‘De minister probeert al decennia lang oplossingen te vinden in nauw overleg met de sector, waardoor er nooit duidelijke keuzes gemaakt konden worden. Sectorvertegenwoordigers hebben te weinig oog voor wat op lange termijn moet gebeuren, ook in het belang van de sector”, vindt ze.

Het wordt een brandende campagnetijd voor deze regeringspartijen

FDF Razend

Farmers Defence Force (FDF) is ‘razend’ op minister Carola Schouten na het overleg van woensdag. In een statement schrijft de actiegroep de houding van het kabinet te zien als een ‘opgestoken middelvinger naar het landbouwcollectief’. Bestuurder Sieta van Keimpema bestempelt de huidige plannen als ondoelmatig en verwacht dat het leidt tot onnodige problemen bij individuele boeren. De organisatie beraadt zich op vervolgstappen. In het statement schrijft FDF dat ‘het oorlog is tussen kabinet Rutte III en de boeren’: “Ophokplicht of niet: de rekening zal worden gepresenteerd! Het wordt een brandende campagnetijd voor deze regeringspartijen.”

Nevedi: niets met advies gedaan

Veevoerbrancheorganisatie Nevedi schaart zich wat betreft de maatregelen in het voerspoor achter het Landbouw Collectief. De aanpak van het LC is in de ogen van Nevedi vele malen goedkoper én effectiever. De organisatie vreest dat een norm op het ruw-eiwitgehalte in mengvoer niet tot het beoogde effect gaat leiden. In een persbericht schrijft de organisatie dat het rantsoen van melkvee voor 75% uit ruwvoer bestaat en dat er dus naar het totale rantsoen zou moeten worden gekeken. Nevedi verwacht dat het vastleggen van het gehalte ruw eiwit in het mengvoer, kan leiden tot gezondheidsproblemen, productie- en saldodalingen bij individuele bedrijven. Nevedi heeft het Landbouw Collectief en het ministerie van LNV hierover geadviseerd, maar ziet deze input dus niet terug in de regeling.

Het voornemen van de minister om de stikstofemissie en -depositie met streefwaarden te reduceren is gedoemd te mislukken

MOB: kabinet zit op dood spoor

Mobilisation for the Environment (MOB) heeft ook de gepubliceerde stikstofregeling gelezen. Voorzitter Johan Vollenbroek concludeert dat het kabinet op een dood spoor zit. De stem van de natuur moet gehoord worden, vindt hij. Daarbij tekent hij aan dat de belangen van boeren die nu al natuurvriendelijk werken, nu ook niet worden behartigd door het Landbouw Collectief. “Dat je met deze partij tot een oplossing komt, is wishfull thinking geweest van het kabinet en bovendien doodzonde. We zijn nog geen stap verder gekomen”, schrijft Vollenbroek. Om een nieuw PAS-debacle te voorkomen, moet het kabinet een nieuwe weg in gaan, vindt MOB. “Het voornemen van de minister om de stikstofemissie en -depositie met streefwaarden te reduceren is gedoemd te mislukken.”

NMV is woedend

De Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) zegt in een reactie niet teleurgesteld, maar woedend te zijn. De vakbond vindt dat de minister zou moeten beginnen met het vergunningsvrijstellen van beweiden en bemesten. Polderen is passé, het is tijd voor actie, schrijft de vakbond. De vakbond zegt het vertrouwen in de minister op en beraadt zich op juridische stappen. “Weliswaar kostbaar en tijdrovend, maar met polderen hebben we de afgelopen maanden alleen stappen op een eenrichtingsverkeersweg gezet, het wordt nu tijd voor verandering. Wij onderzoeken waar en hoe we strategisch slimme zaken kunnen gaan aanspannen”, schrijft NMV.

Mede-auteur: Lydia van Rooijen