Politiek vuurwerk ligt soms in de achterkamer

Hoe je het ook wendt of keert; politiek speelt zich voor een groot deel af in de achterkamertjes. Nu vier partijen met elkaar formatiegesprekken voeren, is het politieke handwerk verplaatst naar de voorkamer, maar de deuren blijven hermetisch gesloten. Heel af en toe gaat de deur een beetje op een kier en kun je horen waar het over gaat, maar nog niet wat er dan wordt afgesproken en helemaal niet hoe dat wordt uitgevoerd.

Er zijn echter ook openbare achterkamers, waar weinig mensen oog voor hebben: de procedurevergaderingen waar de verschillende commissies in de Tweede Kamer bespreken wat er op de agenda komt en wanneer – en ook wat er niet op de agenda komt.

Farmers Defence Force

Vaak zijn de procedurevergaderingen gezapige bijeenkomsten, waarbij je als toehoorder heel gespitst moet zijn om te kunnen volgen wat er gebeurt. Maar de afgelopen weken hebben de procedurevergaderingen van de landbouwcommissie een heel ander karakter. In september verliep de vergadering nog redelijk rustig, maar toen die was afgelopen en de openbare lijnen met het internet waren verbroken, ontstond er nog een pittig nagesprek dat niet bedoeld was voor toehoorders. Dat ging over een uitnodiging aan Farmers Defence Force, waartoe juist was besloten. In de twee daaropvolgende procedurevergaderingen kwam het onderwerp terug op de agenda. Afgelopen woensdag werd besloten het onderwerp opnieuw vooruit te schuiven.

Half oktober liepen drie Kamerleden (niet toevallig alle drie van een formerende partij) voortijdig de vergadering uit, omdat ze een dringende andere verplichting hadden. Geen van die drie ging achteraf serieus in op de vraag waarom ze de vergadering uitliepen. Het was evident: er moest over stikstof of een ander relevant landbouwonderwerp worden gesproken aan een van de zijtafels van de formatie. Thom van Campen (VVD), Derk Boswijk (CDA) en Tjeerd de Groot (D66) verkozen die onderhandelingen boven de procedurevergadering, Joris Thijssen (PvdA), Leonie Vestering (PvdD) en technisch voorzitter Sandra Beckerman (SP) in verwarring achterlatend.

Ik moet concluderen dat de cultuur in deze commissie niet door de beugel kan

Stikstof en NVWA

Vestering ergert zich aan het gedrag van haar collega‘s, omdat die steeds een inhoudelijk debat over – volgens haar relevante – onderwerpen tegenhouden. “Het kabinet is demissionair, maar de Kamer is missionair”, zegt Vestering. Het argument van de onderhandelende partijen is: wacht nu even tot er een nieuw kabinet is dat met standpunten en plannen komt, in plaats van te praten over niet-bestaande plannen. Vestering ziet dat anders. Zij wil graag een debat over de NVWA, “die twee derde van haar taken niet uitvoert. Dat over NVWA en stikstof bij de formatie wordt gesproken, is geen reden om er als Kamer niet over te praten”, zei ze. “Ik moet concluderen dat de cultuur in deze commissie niet door de beugel kan. De aanstaande coalitie bepaalt hoe het hier toegaat.”