Precisielandbouw kan fungeren als instrument voor nieuwe verdienmodellen voor akkerbouwbedrijven. Dat stelt RaboResearch van Rabobank in een artikel over de kansen van precisielandbouw.
Met precisielandbouw kunnen akkerbouwers hun bedrijf optimaliseren en de inkomsten van bestaande werkzaamheden verhogen. Maar vernieuwende technieken kunnen ondernemers ook aan nieuwe inkomstenbronnen helpen, bijvoorbeeld met een vergoeding voor geleverde ecosysteemdiensten. Dit zijn diensten ‘voor de maatschappij’, zoals koolstofvastlegging, waterberging of erosiebestrijding.
Het is lastig voor akkerbouwers om hiervoor een beloning te krijgen, omdat vaak niet precies duidelijk is hoeveel koolstof er in de bodem wordt vastgelegd, of hoeveel extra water een perceel kan bergen door een verandering in teelthandelingen.
Door meer informatie op het akkerbouwbedrijf vast te leggen, wordt de basis gelegd voor het verwaarden van ecosysteemdiensten en het creëren van extra inkomstenstromen.
“Daarmee zijn we er echter nog niet”, stelt Rabobank. “Voor een goed werkend beloningssysteem moet aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan.” De eerste is marktwerking. Buiten voedsel en CO2 om zijn er geen functionerende markten voor ecosysteemdiensten, waarop vraag een aanbod bij elkaar komen om een prijs te bepalen. Hierdoor kampt de individuele akkerbouwer met erg hoge transactiekosten voor het tot waarde brengen van ecosysteemdiensten.
Voor een goed werkend beloningssysteem moet aan een aantal randvoorwaarden worden voldaan
Ten tweede is er nog geen universele Europese standaard voor het meten van deze diensten. Hierdoor zijn er verschillende meetinstrumenten ontstaan. Deze veelvoud aan instrumenten geeft onzekerheid en verhoogt de drempel om erin te investeren.
De derde voorwaarde is verdere ontwikkeling van precisielandbouw op akkerbouwbedrijven. Voor het eenvoudig delen van data is een verdere standaardisering van besturingssystemen en/of platformen tussen ketenpartners nodig. Daarnaast is het van belang dat akkerbouwers en ketenpartijen duidelijke afspraken maken over wie eigenaar is van de data.
Op steeds meer akkerbouwbedrijven is ‘slimme’ apparatuur beschikbaar met sensoren en gps, in combinatie met beslissingsondersteunende software. “Hiermee is de eerste stap gezet richting een verdienmodel”, geven Rabobank-analisten aan. “En nu is het van belang dat akkerbouwers samen met ketenpartijen de volgende stappen zetten. Denk aan het opzetten van markten, het vaststellen van standaarden en het verder ontwikkelen van precisielandbouw om de voorwaarden te creëren die nodig zijn om beloond te worden voor het leveren van ecosysteemdiensten.”