Prijsoorlog supermarkten aan basis van Britse tekorten

“Supermarkten hebben er voor gekozen om de Britse telers niet te steunen, maar meer in te voeren uit Marokko en Spanje. Nu de oogsten daar zwaar tegenvallen door het winterse weer, moeten ze voor veel verswaren nee verkopen. Onze collega’s daar brengen hun schaarse producten ook liever naar landen in de EU waar ze niet te maken hebben met grenscontroles en oponthoud. De tekorten bewijzen hoe gevaarlijk het is om volledig afhankelijk te zijn van buitenlandse aanvoer, als er maar iets gebeurt knakt het.”

Met die woorden vat een woordvoerder van de Lea Valley Growers Association samen wat er volgens deze grootste telersorganisatie in het Verenigd Koninkrijk structureel mis is met de Britse voedingsketen.

Aan de lopende band tekorten

De voortdurende felle prijzenoorlog tussen de grote supermarkten leidt er toe dat die niet voldoende betalen voor voedingswaren, waardoor er nu aan de lopende band tekorten ontstaan. Vrijwel alle grote winkeliers hebben veel groente ook op rantsoen moeten doen. ‘’We hebben al in de zomer gewaarschuwd dat dat zou gebeuren. De regering weigerde energiesteun voor de agrarische sector, de kosten schoten omhoog maar de prijzen bleven laag. Veel telers besloten daarop hun kassen voorlopig leeg te laten staan,” zegt vicevoorzitter Tim Bradshaw van de National Farmers Union.

Price match

Het Verenigd Koninkrijk kent zes grote supermarkten: Tesco, Sainsbury’s, Asda, Morrisons en de Duitse discounters Aldi en Lidl. Asda en Morrisons zijn de afgelopen jaren opgekocht door private investeerders die de winkelbedrijven hebben opgezadeld met grote schulden, iets wat in deze tijd met snel oplopende rente de problemen alleen maar erger maakt. Aldi en Lidl rukken beide snel op met honderden filialen en samen een marktaandeel dat de 20% begint te naderen. Dat doen ze door voortdurend te hameren op hun lage prijzen, waarop de ‘Britse’ concurrenten dan weer reageren met een ‘price match’. Alles is minstens net zo goedkoop als bij Aldi en Lidl.

Producten goedkoper dan in Nederland

Het gevolg is dat veel producten voor de consument goedkoper zijn dan in Nederland. Komkommers kosten in het Verenigd Koninkrijk nu omgerekend 80 cent vergeleken met € 1,39 bij Albert Heijn of zelfs tot € 1,99 op de markt. Cherrytomaten doen bij Tesco € 3,20 per kilo, bij Jumbo € 5,16 per kilo terwijl rode paprika bij Aldi UK nog geen 60 cent en bij Plus € 1,39 per stuk kost. Die verschillen zijn er niet alleen bij groente en fruit: zo kost 2 kilo drumsticks bij de Britse Lidl net € 5 terwijl je voor 1 kilo bij Jumbo al € 5,99 betaalt, meer dan het dubbele dus.

De supermarkten proberen de schuld voor de gênant lege vakken te schuiven op het weer of brexit. Dat speelt zeker een rol, maar de diepere oorzaak is hun eigen inkoopbeleid

^{Supermarktvakblad The Grocer}

Falend inkoopbeleid

Dat laatste voorbeeld laat zien dat niet alleen de Britse tuinbouwondernemers worden uitgeknepen. De afgelopen weken zijn ook de vakken met eieren regelmatig leeg geweest, eveneens omdat pluimveehouders ze niet voor de geboden prijs konden of wilden produceren. Deze week zijn ook berichten opgedoken over tekorten aan kip. Dat alles brengt het supermarktvakblad The Grocer ertoe de eigen achterban in de hoek te zetten. “De supermarkten proberen de schuld voor de gênant lege vakken te schuiven op het weer of brexit. Dat speelt zeker een rol, maar de diepere oorzaak is hun eigen inkoopbeleid. De winkelketens hadden hun gezamenlijke inkoopmacht kunnen gebruiken om de voedselzekerheid in dit land op te bouwen door actief hun Britse leveranciers te ondersteunen. In plaats daarvan knijpen ze ze uit op prijs tegenover buitenlandse concurrenten en bieden ze niet meer dan flinterdunne marges terwijl ze stilzwijgend verwachten die de leveranciers onverwachte kostenverhogingen maar eventjes zelf opvangen.”