Rabo: graan- en oliezadencoöperaties moeten groeien

Ook moeten ze de kosten beter beheersen. En ze moeten hun organisatiestructuur moderniseren, schrijft Vito Martielli, senior analist Grains & Oilseeds bij Rabobank, in een rapport over de graan- en oliezadencoöperaties in Europa.

Martielli verwijst naar de EU-regelgeving die op de landbouw afkomt. “De Farm-to-Forkstrategie en de Green Deal geven uitdagingen. Maar ook de weers- en klimaatschommelingen, die effect hebben op de opbrengsten van graan en oliezaden. Daarnaast is er een toenemende concurrentie en druk in de gehele keten. Dat alles zal coöperaties dwingen om nieuwe strategische richtingen in te slaan.”

Graanexport naar Afrika

Martielli stelt dat de coöperaties die graan en oliezaden verhandelen of verwerken, moeten veranderen. “Dan zijn er kansen om te benutten, zoals het groeiende potentieel voor graanexport naar Afrika. Of de groei op lange termijn van de vraag naar mout. Ook groeit de vraag naar graan en oliezaden als ingrediënt voor alternatieve eiwitten.”

Onvoldoende cashflow voor overnames

Martielli heeft de graan- en oliezaden coöperaties ook financieel doorgelicht. Hij stelt dat ze een hoge leverage hebben. Ze hebben veel rentedragende leningen afgesloten zonder dat het eigen vermogen navenant is gestegen. “De coöperaties genereren daardoor onvoldoende cashflow om grote transacties, zoals grote overnames, uit te voeren. Fusies zijn een optie waarmee coöperaties in omvang kunnen groeien. Dan kunnen ze verder consolideren zonder meer schulden aan te gaan. Ook kunnen de coöperaties door fusies synergie realiseren door kosten te besparen en te investeren in digitalisering en duurzaamheid.”

Bestuursstructuren moderniseren

Om financiële uitdagingen het hoofd te bieden, zullen coöperaties manieren moeten vinden om zich open te stellen voor externe investeerders, maar dit zal in sommige gevallen een wijziging van hun juridische structuur vereisen. Ook benadrukt Martielli dat de meeste coöperaties hun bestuursstructuren moeten moderniseren. “Ze kunnen het besluitvormingsproces stroomlijnen en professionals inzetten om nieuwe strategische richtingen te bepalen, digitalisering te verbeteren en/of organisatorische veranderingen in de supply chain door te voeren.”