Richtingenstrijd bij suikergigant Tereos laait op

Bij het Franse Tereos, het op een na grootste suikerbedrijf ter wereld, is de strijd over de toekomst van de onderneming volop opgelaaid. Na een smaadproces wegens beschuldigingen van terrorisme en het verbannen van een aantal opstandige leden is de groep opposanten er toch in geslaagd tot de ledenraad door te dringen om daar te zagen aan de poten van de hoogste leiding.

Tereos sinds 2019 weer winstgevend

Tereos is een coöperatieve onderneming met rond 12.000 leden, ongeveer evenveel als het Nederlandse FrieslandCampina, en 22.300 werknemers. Het bedrijf haalt een jaaromzet van ruim € 4 miljard en is actief in achttien landen. Frankrijk met suikerbieten en Brazilië met rietsuiker nemen daarbij veruit de belangrijkste plaatsen in.

Tereos heeft over de eerste helft van het lopende boekjaar, tot eind september, de winst met 14% opgevoerd naar € 237 miljoen. De winstgevende lijn die vorig jaar is ingezet, wordt daarmee doorgetrokken, stelt bestuursvoorzitter Alexis Duval met nadruk. Sinds het afschaffen van de EU-suikerquota in 2017, tot 2019 draaide Tereos ronduit slecht, reden voor een grote groep leden om directie en bestuur de wacht aan te zeggen.

Opstandige coöperatieleden beschuldigen top van terrorisme

Een kleine groep opstandelingen, in het Frans ‘frondeurs’, ging zelfs zo ver om de bedrijfstop te beschuldigen van terrorisme nadat in 2016 in Irak aan terrorisme-organisatie Daech geleverde zakken met sorbitol, een belangrijke grondstof voor bommen, van Tereos waren ontdekt.

De directie ontkende in alle toonaarden dat Tereos er iets mee te maken had, kreeg in juni 2019 snel gelijk van de anti-terrorisme rechter in Parijs en klaagde vervolgens zelf acht leden van de ledenraad aan bij justitie. Eind vorige maand veroordeelde de rechtbank in Parijs het achttal wegens laster tot een voorwaardelijke boete van € 1.500 elk.

Internationaliseren of ‘gewoon’ een Franse bietencoöperatie?

Ondanks zijn veroordeling werd de leider van de opstandelingen, Gérard Clay, gekozen tot lid van de ledenraad. Daarmee is het aantal frondeurs in dat 25 leden tellende orgaan tot drie gestegen. Geen meerderheid, maar mogelijk wel een doorslaggevende minderheid als het gaat om keuzes over de toekomst van Tereos.

Daarbij gaat het om een principiële vraag: moet het bedrijf doorgaan met de internationalisatie en diversificatie of moet Tereos weer ‘gewoon’ een Franse coöperatie met Franse bietentelers en producten voor de Franse of misschien Europese markt worden.

Veel bietentelers/leden zijn voor het laatste, omdat naar hun mening de expansie van de laatste jaren alleen maar geld heeft gekost en in ieder geval hen weinig heeft opgeleverd. Bovendien vinden ze dat ze als lid geen greep meer hebben op de onderneming.

Ik weet niet hoe ik aan mijn klanten, werknemers en de banken kan verkopen dat er wegens smaad veroordeelde mensen in ons bestuur zitten

Duval, die deze week herkozen hoopt te worden, vreest ondertussen voor het imago van de groep. “Ik weet niet hoe ik aan mijn klanten, werknemers en de banken kan verkopen dat er wegens smaad veroordeelde mensen in ons bestuur zitten.” Hij krijgt steun van de vakbonden die waarschuwen dat door de onrust het voortbestaan van Franse suiker- en ethanolfabrieken wordt bedreigd.

Vorige week hielden ze bij een van die fabrieken een waarschuwingsstaking. De bonden hebben de voorbeelden ook dicht bij de hand, want terwijl Tereos alle Franse vestigingen tot nu toe heeft gespaard, hebben beide concurrenten, Cristal Union en Saint Louis Sucre (Südzucker), inmiddels samen vijf voorgoed gesloten.