RvS: generieke inkrimping veestapel werkt niet

Dat stelt de Raad van State, het belangrijkste adviesorgaan van parlement en regering bij wetgeving. Zo’n specifieke aanpak is nodig om te zorgen dat de effecten het grootst zijn en de economische gevolgen het kleinst, aldus de RvS in zijn advies bij de initiatiefwet Duurzame Aanpak Stikstof van GroenLinks.

Maatwerkaanpak het meest aangewezen

De Raad van State zegt dat stikstofreductie moet plaatshebben waar die het meest effectief is. “Met betrekking tot reductie van stikstofemissie ten gevolge van de landbouw is een gebiedspecifieke maatwerkaanpak het meest aangewezen. Daarbij dient de opgelegde doelstelling te worden vertaald naar doelstellingen voor het gebied (….)”, aldus de Raad van State. Voor de stikstofuitstoot uit vervoer en industrie kan een generieke landelijke aanpak wel werken, zegt de Raad van State, die daarbij verwijst naar het eindrapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek (Commissie-Remkes).

Subsidieregelingen meer richten op doel

De stikstofaanpak verschilt in de ogen van de Raad van State dus per kwetsbaar natuurgebied. Rond gebieden met een zware stikstofbelasting zijn andere maatregelen nodig, dan rond gebieden met weinig belasting. De RvS zegt dat een vermindering van de stikstofuitstoot in sommige gevallen meer moet zijn dan 50%.

De RvS zegt dat subsidieregelingen zo moeten worden ingericht dat ze zich richten op het doel: de vermindering van de stikstofuitstoot. Boeren die toch al willen stoppen omdat ze geen opvolger hebben, zouden niet voor zo’n regeling in aanmerking moeten komen.

Wetsvoorstel GroenLinks

De kritiek van de Raad van State op het oorspronkelijke wetsvoorstel van GroenLinks was zodanig, dat werd geadviseerd “het voorstel niet in behandeling te nemen”, als het niet op een groot aantal punten zou worden aangepast. GroenLinks heeft het wetsvoorstel op onderdelen aangepast. Hoewel het advies van de Raad van State geen betrekking heeft op de wet die het kabinet in voorbereiding heeft, is wel duidelijk welke visie het hoge college heeft op de oplossing van de stikstofproblematiek.

GroenLinks stelt voor om de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden ten opzichte van 2018 te verminderen met 25% in 2025 en met 50% in 2030. Tegelijkertijd worden concrete opgaven voor de uitbreiding van het natuurnetwerk geformuleerd: 736000 hectare in 2027 en 798000 hectare in 2035 (inclusief natuurterreinen van Defensie, waterleidingbedrijven en particulieren).

Advies voorstel kabinet nog niet openbaar

De RvS heeft ook een advies uitgebracht bij het wetsvoorstel van het kabinet voor de stikstofaanpak. Dat advies is nog niet openbaar. Het voorstel van het kabinet gaat minder ver dan dat van GroenLinks en is meer gericht op de vermindering van de stikstoflast op natuurgebieden. Het kabinet koerst erop dat in 2030 in de helft van het areaal stikstofgevoelige natuur de stikstofbelasting minder is dan de kritische depositiewaarde (kdw). De kdw is de hoeveelheid stikstof die de natuur nog net aankan, zonder er schade door te lijden. Het kabinetsbeleid komt uit op een vermindering van de landelijke stikstofuitstoot van ongeveer 26% in 2030.

Het plan van GroenLinks kost volgens schatting ongeveer € 9 miljard

Het kabinet trekt voor de komende tien jaar € 5 miljard uit voor de stikstofaanpak. Een deel daarvan (€ 350 miljoen) is gericht op de gebiedsgerichte opkoop van stikstofbelastende bedrijven. Een ander deel van het kabinetsbeleid is volgens de oorspronkelijke plannen ook gericht op generiek beleid (€ 1 miljard) voor een landelijke beëindigingsmaatregel.

Het plan van GroenLinks kost volgens schattingen van GroenLinks zelf ongeveer € 9 miljard. Dat bedrag wordt niet nader gespecificeerd. Het kabinet is nog bezig met het verwerken van de opmerkingen van de Raad van State.