Schouten erkent: aanpak pootgoedfraude moet beter

De Kamerleden Jaco Geurts, Maurits von Martels (beiden CDA), Helma Lodders (VVD) en Roelof Bisschop (SGP) stelden in september vragen over de aanpak van pootgoedfraude. Bij de fraude werd ongecertificeerd pootgoed van een vals label voorzien en uitgevoerd naar België. In België werden percelen met het ongecertificeerde pootgoed op last van de overheid gerooid. In Nederland liet de NVWA de percelen (in gebruik bij Belgische telers) ‘gecontroleerd uitgroeien’. Die verschillende aanpak was de Kamerleden een doorn in het oog.

Fytosanitaire risico’s afgedekt

De minister verdedigt het optreden van de NVWA. Volgens haar zijn de fytosanitaire risico’s afgedekt op kosten van de telers door het gewas gecontroleerd te laten uitgroeien, daarop inspecties te doen, monsters te nemen en de monsters te toetsen.

Uit het monsteronderzoek is gebleken dat er geen sprake was van afwijkingen. In het verleden is in vergelijkbare situaties vernietiging van het gewas als disproportioneel beoordeeld, zegt de minister. Dat België anders is opgetreden heeft te maken met een eigen Belgische afweging onder het Belgische recht.

Strafrechtelijk onderzoek

Ondertussen is de inlichtingen- en opsporingsdienst van de NVWA wel met een strafrechtelijk onderzoek begonnen. de NVWA-IOD is bij het onderzoek betrokken nadat de keuringsdienst NAK in een persbericht melding maakte van de fraude en een afbeelding van een vals certificaat publiceerde.

De minister zegt dat de NVWA en NAK beide “vanuit hun eigen expertise en mandaat aan deze zaak werken”, en daardoor “ontstond er een spanningsveld op het scheidsvlak van handhaven en het onderzoek ter voorbereiding op een eventuele strafzaak”.

De minister zegt dat sprake is van een zaak met een uniek karakter gezien de omvang, het internationale aspect, het gebruik van vervalste etiketten en het feit dat de constatering werd gedaan midden in het pootseizoen.

Heldere instructie nodig

De NVWA wil met de keuringsdiensten om tafel om tot een heldere instructie te komen voor dergelijke situaties. De minister zegt dat NVWA en NAK al lang goed en intensief samenwerken. “Daar waar het niet goed gaat, moet het worden verbeterd. Er is initiatief genomen om met elkaar hierover het gesprek aan te gaan.”