Solynta: aardappel kan resistent worden tegen alle ziekten en insecten

Veredeling maakt het in theorie dan mogelijk om in de toekomst aardappelen te telen waarbij geen gewasbeschermingsmiddelen meer nodig zijn om ziekten en insecten te bestrijden.

Genonderzoek

Wageningen UR heeft in opdracht van het kennisproject Holland Innovative Potato, waar een groot aantal bedrijven uit de Nederlandse aardappelsector bij zijn aangesloten, de genen van een groot aantal wilde aardappelsoorten onderzocht. De wilde soorten bevatten genen die ze onkwetsbaar maken voor virussen, bacteriën, schimmels, aaltjes en insecten. Dat werd duidelijk tijdens een internationaal webinar over hybride veredeling en True Potato Seed (aardappelen uit zaad).

Inkruisen met commerciële aardappelrassen

Door het toepassen van hybride veredeling kunnen deze genen ingekruist worden in commerciële aardappelrassen, zei Pim Lindhout, vroeger werkzaam bij veredelingsbedrijf Solynta, dat is gespecialiseerd in hybride aardappelveredeling. “Ik schat dat over tien tot vijftien jaar het mogelijk is om aardappelen te telen zonder dat gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn tegen ziekten en insecten.”

‘Indrukwekkende opbrengstverhoging’

Hybride veredeling houdt in dat via inteelt aparte vader- en moederlijnen zijn gekweekt met specifieke eigenschappen. Door die ouderlijnen te kruisen, ontstaan nakomelingen met die specifieke eigenschappen. Deze vorm van veredeling leidt tot snellere vooruitgang. Hybride veredeling wordt al veel langer toegepast bij andere gewassen, waaronder mais, zegt Lindhout. “Dat leidde bij mais tot een indrukwekkende opbrengstverhoging. Ik denk dat we bij de aardappel een stijging van de opbrengst kunnen realiseren van 20% tot 40%. Ook andere eigenschappen kunnen snel worden ingekruist. Solynta werkt nu met vijf resistentiegenen tegen phytophthora. We testen welke stapeling van resistentiegenen het meest effectief zijn tegen phytophthora. Dat kunnen we ook doen met bijvoorbeeld verwerkingseigenschappen of de mate waarin de aardappel bestand is tegen hitte.”

Hybride veredeling gaat de aardappelveredeling veranderen, verwacht Lindhout. “Afnemers of supermarkten vragen om bepaalde eigenschappen in hun aardappelen. Wij zoeken in ons erfelijk materiaal naar de ouderlijnen met die eigenschappen. Dan voeren we kruisingen uit die precies die rassen opleveren die de afnemers vragen.”