Stikstofprobleem integraal benaderen

Ik noem er een paar: de reductie van de emissie van stikstof, methaan, fijnstof; minder gebruik antibiotica; meer aandacht voor dierwelzijn; minder gebruik gewasbeschermingsmiddelen (voor wie eigen voer teelt); veevoer uit eigen regio of van eigen land; stimulering biodiversiteit; minder watergebruik; goedkope en veilige producten maken. Zo krijgen we een beetje een beeld van hoe veelzijdig de huidige veetelers moeten zijn als ze overal rekening mee moeten houden en ook nog hun brood willen verdienen.

De truc is dus om al die vraagstukken integraal te benaderen

Nu zijn er altijd koplopers, achterlopers en een grote middengroep. Overall denk ik wel dat veehouders zich ervan bewust zijn dat ze mee moeten gaan met de vragen van de maatschappij en in een bepaalde mate aan deze vragen moeten voldoen. Je kan je daarbij niet focussen op maar één aspect, want dat heeft soms een negatieve uitwerking op een ander aspect. De truc is dus om al die vraagstukken integraal te benaderen. Daarvoor zijn er ook integrale projecten en onderzoeken gestart om deze zaken in samenhang aan te pakken (integraalaanpakken.nl).

Boeren in veengebieden wegsaneren, hoe gaat dat helpen bij het weidevogelbeheer?

En toen kwamen de stikstofplannen uit. Op zich mooi dat de overheid nu serieus werk maakt van het beschermen van de natuur door deze emissie te verminderen. Maar waar is die integrale aanpak nu opeens? Boeren in veengebieden wegsaneren, hoe gaat dat helpen bij het weidevogelbeheer? Hoe combineer je de stikstofplannen met het stimuleren van de biodiversiteit op een bedrijf? Hoe stem je gebiedsgerichte aanpakken af als die over de grenzen van de verschillende reductiedoelstellingen van de stikstofaanpak gaan? Het is prima dat er doelstellingen worden geformuleerd, maar ik vrees dat het nog een hele puzzel en lange weg wordt voordat de provincies nu deze overheidsdoelen hebben kunnen afstemmen met hun gebiedsgerichte integrale aanpak voor al die maatschappelijke vragen.

Integraal ministerie van ecologie

Komende maanden verschijnt ook nog de visie van de overheid op water en de klimaat. Had de centrale overheid die niet kunnen combineren? En had er überhaupt niet een meer integraal ministerie van ecologie moeten zijn die naar klimaat, water en verschillende emissies tegelijkertijd kijkt en daar sturing op geeft? Integraal beleid begint bij integrale benaderingen. Laten we dat stikstofprobleem dan in ieder geval oppakken in samenhang met andere gebiedsprocessen en maatschappelijke vragen. Dan kunnen we meer dingen in één keer tackelen.