Topsport leidt de weg naar gezonde voeding

De Foodcoach app van Jumbo Supermarkten slaat deze week de vleugels uit van de ‘happy few’ – in dit geval topsporters en fanatieke sporters – naar de ‘happy many’; al haar klanten. Sinds 2017 wordt gebouwd aan het Foodcoach platform van Jumbo. “Wij werken hier met een team van dertig mensen aan”, schetst Robert Jan Koens, manager Foodcoach bij de retailer, de urgentie die hieraan wordt gegeven. “Veel mensen willen wel gezonder eten, maar het lukt vaak niet door de dagelijkse routines die ze hebben.”

Gezonder alternatief via barcode scannen

Die routines moet je niet doorbreken, want een voedingspatroon dat niet bij je past is niet vol te houden. Beter is het om de gebruikelijke maaltijden iets te wijzigen en daarmee gezonder te maken. Met de app van Jumbo kunnen klanten barcodes scannen en vervolgens een gezonder alternatief aangeboden krijgen. Die keuzes heten goede wissel of gouden wissel. De goede wissel is een verbetering en de gouden wissel is een echt gezonde optie, gebaseerd op de Schijf van Vijf. Dit traject loopt naast voedselkeuzelogo Nutri-Score, dat ergens in de komende maanden door de overheid landelijk wordt ingevoerd.

In de tussentijd rolt Jumbo de Foodcoach uit, met adviezen gebaseerd op de Schijf van Vijf. “We kunnen klanten op drie manieren bereiken”, weet Koens. “In de fysieke winkels – waar we het personeel gaan opleiden om klanten beter te helpen bij gezondere keuzes – in de uiteraard ook heel belangrijke online winkel en met marketing. Marketing zetten we in bij campagnes en een voorbeeld is ons spaarsysteem bij de aankoop van gezondere producten.”

Een systeemtransitie die jaren duurt

Het is niet één schakel in de voedingsmiddelenketen die ervoor kan zorgen dat mensen gezonder eten. Het is een systeemtransitie die jaren duurt. Consumenten vertellen over wat gezonder is, is hierbij een belangrijk aspect. Ze moeten het immers wel willen. Hoewel iedereen weet dat groente gezond is, eet maar 16% van de mensen de aanbevolen 250 gram groente per dag. Dat geeft aan dat er werk aan de winkel is. Meer groente-eetmomenten is een vrij makkelijke weg naar een hogere consumptie. Maar dan moeten consumenten wel weten hoe ze dat in een maaltijd kunnen verwerken.

83% in Jumbo-super past niet in Schijf van Vijf

Wat volgens Jumbo gezonde voeding is? “Wij volgen de richtlijnen goede voeding, vastgesteld door de Gezondheidsraad en doorvertaald naar de Schijf van Vijf”, legt Koens uit. Hij vertelt er ook bij dat maar liefst 83% van de producten in de Jumbo-supers niet in de Schijf van Vijf past en pleit voor een gezondere voedselomgeving in de supermarkt. “Daar moet een veel betere balans in komen. Het assortiment in de supermarkten, zoals we die nu kennen, hebben wij niet zelf zo verzonnen. Het is tot stand gekomen op basis van de wensen van de consument. Ineens die 83% weghalen, zodat ze alleen nog maar gezonde producten kunnen kopen, gaat een systeeminfarct veroorzaken. Mensen hechten veel waarde aan vrije keuze. De supermarkten zouden omvallen als we zo gingen betuttelen. Maar gezonde producten meer promoten dan ongezonde doen we zeker wel, steeds meer ook. Gezond koopgedrag stimuleren dus.”

Nutri-Score A en B

Voor het gezonder maken van het huismerk, hanteert Jumbo de richtlijnen van de Schijf van Vijf en sinds 2020 Nutri-Score; meer en vaker groente en fruit, meer volkoren (vezels), minder suiker, zout en vet, variëren met vegetarisch en een bewuste portiegrootte. Jumbo realiseerde in 2020 onder andere suikerreductie in drinkyoghurts, broodbeleg en slagerijproducten, zoutreductie in kaas, drop en slagerijproducten, vetreductie in smeervetten en margarines. Ook zijn er meer volkorenvarianten in het assortiment, zoals vezelrepen als tussendoortje, een nasimaaltijd met zilvervliesrijst en volkorencouscous. Wat betreft suikerreductie in frisdranken is in 2020 bijvoorbeeld 6% minder kcal verkocht.

“Sinds 2020 meten we het aandeel gezonde producten door het bijhouden van de producten die voldoen aan Nutri-Score A en B. Het huidige aandeel is 45%. Onze doelstelling is om dit met 2% te verhogen.”

Helpen om vol te houden

Koens legt uit dat de klant de middelen moet krijgen om gezonder eten vol te houden, zodat hij niet terug bij af is als hij even verslapt. Gemak dient de mens en gemak is steeds meer voor handen in de vorm van technologieën als apps en smartwatches.

We halen onze kennis en kunde uit de topsport met hulp van sportorganisatie NOC*NSF en Team Jumbo-Visma en PSV

Wat voor wie gezond is, is best persoonlijk. Vandaar dat er ook veel wordt verwacht van gepersonaliseerde voeding, waar de app van Jumbo ook over gaat. Aan de app ligt langdurig onderzoek in de sportwereld ten grondslag. “We hebben acht jaar geleden de brug geslagen naar sport. We halen onze kennis en kunde uit de topsport met hulp van sportorganisatie NOC*NSF en Team Jumbo-Visma en PSV. In 2017 startten we dus met dit gezondheidsprogramma en in 2017 kregen we de kans om samen te werken met PSV. Wij zijn voor een inhoudelijke samenwerking gegaan in plaats van een sponsorcontract. We ontfermden ons over betere voeding voor het eerste elftal, voeding die aansloot op individuele trainings- en wedstrijdschema‘s. Tegelijkertijd leerden wij wat daar allemaal bij komt kijken.”

Meer dan 1 miljoen maaltijden

Dit werd uitgebreid naar wielrenners van team Jumbo-Visma. “Die 27 renners hebben meer dan een miljoen maaltijden via ons Foodcoach-platform genuttigd. Die maaltijden geven die jongens precies wat ze nodig hebben om te presteren. Schaatsers gebruiken het nu ook. En de hockeyheren. Bij de Olympische Spelen in Tokio in zomer 2020 hielpen we heel Team NL met onze app. Op de hotelkamer konden de sporters zien welke maaltijd ze kregen en waar ze die konden ophalen in de buffetruimtes.”

Een gezond eetpatroon is onderdeel van een gezonde levensstijl. Sporten hoort daarbij. “Zien bewegen, doet bewegen. Hierbij fungeren de sporters van Team Jumbo-Visma als ambassadeurs op het gebied van beweging. En de Jumbo Foodcoach app helpt onze klanten met een advies op maat op het gebied van een gezonde levensstijl.”

Trainers en coaches worden uitgenodigd in de Jumbowinkels om ze bewust te maken van winkelgedrag

Inmiddels is de app ook beschikbaar voor de breedtesport; lokale sportverenigingen werken hierbij samen met lokale Jumbowinkels om sporters gezondere voeding te laten nuttigen. “We zoemen in op de relatie tussen voeding en sport; eten voor herstel, voeding voor een wedstrijd. Trainers en coaches worden uitgenodigd in de Jumbowinkels om ze bewust te maken van winkelgedrag. Dat hoort bij een twaalfweken traject, genaamd Jumbo Foodcamp. Voor het gehele winkelende publiek lanceerden we de app om beter eten en bewegen te stimuleren. Het is een totaalplaatje, waarbij de gedragscomponent niet wordt vergeten. Meer aandacht voor gezondere aanbiedingen en gezondere keuzes hoort daar zeker bij. Daarin willen we maximaal voorop lopen.”

Producent bepaalt hoe gezond

Het gezonder maken van voedingsmiddelen bepaalt Jumbo niet als enige. Eigen merk (private label) kun je herformuleren, zegt Koens, maar wat de toeleveranciers de retail aanbieden, is aan die bedrijven. “Wij helpen klanten te navigeren naar een gezonder eetpatroon vanaf ons technologieplatform. We zijn de eerste in Nederland die het op deze manier doet en dat vinden we heel tof. Ook zijn we heel benieuwd hoeveel animo ervoor is, hoe zich dat ontwikkelt. Het gaat vele jaren duren om het systeem gezonder te krijgen, maar die 83% gaat zeker omlaag. Het nationaal preventieakkoord verplicht ons dat ook. Wij gaan consumenten op een rustig tempo de Schijf van Vijf in navigeren. Niet alleen, daar is het hele netwerk voor nodig. En winkelen moet natuurlijk een leuke ervaring blijven, een breed assortiment met veel keuze hoort daarbij.”