UBO-register staat on hold

Dat de Staat informatie nodig heeft over haar burgers en bedrijven is logisch. Denk bijvoorbeeld aan de heffing van belastingen. Zonder opgave van het looninkomen of de behaalde winst kan er geen effectieve belasting geheven worden. Dit soort informatie mag de overheid opvragen. Maar gelukkig is niet alles geoorloofd. De informatieverplichting kan ook te ver gaan. Dit blijkt uit de uitspraak van het HvJEU over het UBO-register van 22 november 2022.

Door een niet aflatende honger naar informatie is het UBO-register ingesteld door de Europese Unie. In Nederland beheert de Kamer van Koophandel (KvK) het register. Het doel van het register is lovenswaardig. Terrorisme en witwassen zou beter bestreden kunnen worden met het register bij de hand.

Toegankelijk voor iedereen

UBO is een afkorting van Ultimate Beneficial Owner. Dat is de eigenaar, de belanghebbende, of degene die uiteindelijk de zeggenschap heeft over een bedrijf of rechtspersoon. Maar er wordt wel heel veel vastgelegd over deze persoon. En wat daar nog bij komt, is dat een deel van de UBO-informatie die wordt geregistreerd voor iedereen toegankelijk is. Een ander deel van de UBO-informatie is uitsluitend toegankelijk voor bevoegde autoriteiten en de Financiële Inlichtingen Eenheid. Maar iedereen kan zien wie er gerechtigd is tot een bedrijf. De eigenaren staan er in met voor- en achternaam, geboortemaand en -jaar, de nationaliteit, woonstaat en de aard en omvang van het gehouden economisch belang van de UBO. En dat vinden veel eigenaren van bedrijven en bestuurders van stichtingen en verenigingen terecht niet fijn.

Iedereen kan zien wie er gerechtigd is tot een bedrijf

Het doel van het register is een betere bestrijding van terrorisme en witwassen. Maar deze doelen kunnen ook prima bereikt worden zonder de hele wereld, inclusief criminelen, toegang te geven tot het register. En daar is ook het Europees Hof van Justitie het mee eens. Het Hof stelt dat toegang van het grote publiek tot informatie over de uiteindelijk begunstigden een ernstige inmenging vormt in de grondrechten op eerbiediging van het privéleven en bescherming van persoonsgegevens. Het UBO-register staat inmiddels on hold. Laat dat maar zo blijven.