Uitdagingen voor veevoerbedrijven stapelen zich op

De oorlog in Oekraïne heeft grote invloed op de beschikbaarheid van grondstoffen voor veevoer. Is het niet direct door de beschikbaarheid van mais of tarwe die normaal uit Oekraïne komt, dan wel via de enorme prijsstijgingen van grondstoffen wereldwijd. Het kan een flinke financiële strop opleveren voor een bedrijf dat zich vergaloppeert heeft aan de inkoop op termijnmarkten. Dat kan kleinere bedrijven overkomen, maar ook een bedrijf als ForFarmers heeft dat een paar jaar geleden nog fors geld gekost. Hoe dat dit jaar allemaal uitpakt moet nog blijken, de jaarcijfers die nu naar buiten komen hebben betrekking op 2021. Afgelopen jaar waren er ook al flinke prijsstijgingen, maar niet zo extreem als nu het geval is door de inval van Rusland.

Maatschappelijke eisen

Beschikbaarheid van grondstoffen is echter maar een van de vele uitdagingen waar veervoerbedrijven mee kampen. Een andere uitdaging is het voldoen aan maatschappelijke eisen en druk zoals de roep om ontbossingsvrije soja. Wetgeving vanuit de EU legt de lat op termijn hoger op dat gebied, maar de druk komt ook van supermarkten via de voedingsproducenten naar het begin van de keten van dierlijke producten zoals zuivel, eieren en vlees.

Ketenconcepten van supermarkten of slachterijen vergen ook het nodige van bedrijven die het voer leveren. Tegelijkertijd maakt de krimp van de veehouderij de afzet voor de sector als geheel alleen maar kleiner. Dat speelt in Nederland, maar ook in landen als Duitsland en België.

Samenwerken of fuseren

Geen wonder dat bedrijven onderzoeken hoe ze al die uitdagingen te lijf kunnen gaan. Sommigen doen dat op eigen kracht, onder meer door sterk te internationaliseren, zoals het familiebedrijf De Heus Diervoeders al decennia doet. Het beursgenoteerde ForFarmers kiest ook voor markten buiten Nederland, vooral in Europa, dat heeft beleggers in het aandeel de laatste jaren echter vooral geld gekost. Voor een grote coöperatie als Agrifirm staat het belang van de leden op de voorgrond, dat is niet altijd gediend met uitbreiden in het buitenland.

De voerbedrijven met minder omvang dan de voornoemde Nederlandse top drie kijken ook om zich heen. Ze zijn vaak zelf ontstaan uit meerdere fusies en dat proces gaat door. Afgelopen week kondigden twee veevoerbedrijven aan om te fuseren. Fransen Gerrits in Erp fuseert met Theeuwes Mengvoeders in Ulicoten. Niet vanwege een bijzondere noodzaak, maar wel om ook veehouders in ketenconcepten goed te kunnen bedienen. Met samen circa 900.000 ton voerproductie is het een van de middelgrote veevoerbedrijven die in Nederland actief zijn.

Samenwerking met Cargill

Andere voorbeelden van bedrijven met deze omvang zijn Voergroep Zuid, ABZ Diervoeding en AgruniekRijnvallei. En dan is er nog een flinke groep bedrijven met een duidelijk kleinere omvang wat voerproductie betreft. Sommige werken al samen met anderen als het gaat om inkoop of voor bijzondere stromen zoals biologisch.

Een duidelijk andere route koos het middelgrote bedrijf Fuite dat in september 2021 aankondigde dat het een vergaande samenwerking aan is gegaan met Cargill, een van de wereldwijde giganten op het gebied van agrarische grondstoffen, veevoer en voeding.

Het zijn maar enkele voorbeelden, gezien alle uitdagingen liggen meer overnames, fusies en samenwerkingen in de veevoersector voor de hand.