‘Veevoer blijft grootste probleem van veestapel’

Door de toenemende druk op het milieu komt de rol van het dier in ons voedselsysteem steeds vaker ter sprake. Zo was in Boerderij Vandaag onlangs te lezen dat dieren onmisbaar zijn voor het verwaarden van voedselreststromen. Daarnaast zou sprake zijn van een ’koolstofcyclus’: het gras waar een koe op graast, compenseert de uitstoot van die koe. Beide stellingen bieden echter geen reëel toekomstperspectief voor de veehouderij.

Concurrentiestrijd om reststromen

De aanvoer van voedselreststromen hangt af van een aantal factoren. Een verschuiving van geraffineerde naar volkoren granen, wat gewenst is in het kader van de volksgezondheid, vermindert bijvoorbeeld de hoeveelheid reststromen. Daarnaast zal er een toenemende concurrentie ontstaan om voedselreststromen.

Als dat soort industrieën overgaat op reststromen, zal er een concurrentiestrijd losbarsten om de reststromen

Zo maakt het Amerikaanse bedrijf Canvas plantaardige drank van bierbostel. Het Nederlandse bedrijf BVP maakt verpakkingen met reststromen van groente. Gezien de toenemende controverse rond plastic is het reëel dat Unilever en andere multinationals overstappen van plastic naar dit soort reststroom-verpakkingen. Het gaat nog veel harder als bedrijven als Nike en Adidas overstappen op een plantaardig
alternatief voor de productie van hun schoenen. Als dat soort industrieën overgaat op reststromen, zal er een concurrentiestrijd losbarsten om de reststromen. De winnaar zal degene zijn die het meest betaalt en de grootste contracten aangaat.

Koolstofcyclus

Biedt grasland dan dé duurzame uitkomst voor de veehouderij? Het rapport ‘Grazed and Confused’ van Oxford University concludeert dat optimaal beheerd grasland 20 tot maximaal 60% van de uitstoot van de grazende koe in dat grasland compenseert. En de totale koolstofvastlegging door al het grasland dat in gebruik is als veevoer, kan slechts 0,6 tot 1,6% van de totale mondiale broeikasgasuitstoot compenseren. Dit zien we ook in Nederland: 36% van het Nederlandse landoppervlak is gras voor de koe. Slechts 2% van de Nederlandse CO₂-uitstoot wordt gecompenseerd door vegetatie en bodem, waarvan 60% door bos (terwijl het bos slechts 10% van het landoppervlak uitmaakt). Er zit weliswaar veel koolstof in grasland, maar het neemt niet veel CO₂ op. De enorme lappen gras in ons land compenseren naar schatting nog geen half procent van de totale Nederlandse broeikasgasuitstoot, terwijl de veestapel 12% van de uitstoot veroorzaakt.

Grootste winst

Wat meer helpt is bos, omdat dit meer CO₂ opneemt en daarnaast het klimaat verkoelt en natter maakt. Als we de wereld plantaardig voeden, kan wereldwijd een gebied ter grootte van Afrika getransformeerd worden van akkers en grasland naar natuur, blijkt uit een andere studie van Oxford University. Dit resulteert in een opname van 8,1 gigaton CO₂ per jaar, voor meer dan 100 jaar. Dat is 15% van de totale mondiale uitstoot per jaar. Het IPCC concludeert dat een voedselsysteem zonder dieren de grootste winst oplevert voor het klimaat, terwijl de wereldbevolking adequaat gevoed kan worden.

Nadenken over ander voedselsysteem

Het is zeer begrijpelijk dat de veesector zich hiertegen verzet, maar omwille van onze gezamenlijke toekomst zou het goed zijn als ook deze sector gaat nadenken over een voedselsysteem zonder dat de spijsvertering van koeien, kippen, varkens en vissen daar onderdeel van is.