Vergunning windmolens op de tocht

De Raad van State, in navolging van een Europees Arrest, legde afgelopen juni een bom onder de vergunningen van toekomstige windmolenparken. Die uitspraak kwam vrijwel tegelijk met het indienen van grootse plannen in vele regio’s voor de bouw van windturbines in het kader van de Regionale Energie Strategie (RES). Wat advocaat Peter de Lange betreft, zijn er nu ook mogelijkheden om bestaande vergunningen aan te vechten.

Afgegeven vergunningen zijn in strijd met het Europese recht en je kunt nu dus om intrekking daarvan vragen

De gevolgen voor het milieu en voor de gezondheid van mens en dier door het plaatsen van windturbines zijn in ons land nooit goed onderzocht, stelt de Raad van State in een zaak rond windpark Delfzijl Zuid. Nieuwe windparken krijgen door deze uitspraak voorlopig geen vergunning tot de nieuwe normen door Den Haag zijn bepaald. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat gaat al uit van een vertraging van anderhalf tot twee jaar. De Raad, en het ministerie, wijzen erop dat regionale overheden overigens wel met eigen nieuwe normen mogen komen. “Eigen milieuregels maken: waaraan toets je die dan?”, reageert De Lange. Volgens de raadsman, door NPO Radio 1 al eens ‘de Don Quichot van Nederland’ genoemd, gaat deze uitspraak veel verder dan dat. Hij gaat nu ook al afgegeven vergunningen aanvechten. “Die zijn afgegeven in strijd met het Europese recht en je kunt nu dus om intrekking daarvan vragen.”

Normen verouderd

De uitspraak is het directe gevolg van een arrest van het Europese Hof van Justitie in Luxemburg in juni 2020. De normen die in Nederland nu nog gehanteerd worden ten aanzien van geluid, slagschaduw en veiligheid zijn inmiddels tien jaar oud en passen niet meer bij de huidige situatie, zegt De Lange. “In Houten komt een windturbine met een tiphoogte van 247 meter op minder dan 300 meter van woningen. Mijn boerenverstand zegt dan: hier klopt iets niet.”

Ook veel boeren ageren, vaak samen met bewoners, tegen de komst van windmolens. De afgelopen tijd waren er protesten tegen windmolens in het Twentse Vriezenveen, Veenendaal, Rijssen, Oudewater en Alphen aan den Rijn. Nagenoeg alle regio’s hebben op of voor 1 juli hun energieplannen voor de komende jaren ingediend. Zo moeten er alleen al in Twente 39 bij komen.

Grote bedrijven gebruiken agressieve verkooptechnieken waar je als boer financieel gezien niet tegenop kunt telen

De Lange staat al jaren vele tientallen boeren en actiegroepen bij die ageren tegen de komst van windmolens. Hij ziet geen ruimte meer voor grote windturbines op het land. Hij waarschuwt voor de soms agressieve verkooptechnieken van energiereuzen. “Er is sprake van colportage door grote bedrijven. Ze komen het erf op met de mededeling: gefeliciteerd, u heeft de Staatsloterij gewonnen. Het zijn agressieve verkooptechnieken waar je als boer financieel gezien niet tegenop kunt telen, dat snap ik ook wel.” Maar je moet ook verder kijken dan naar je eigen erf, zegt De Lange. “Wie heeft er buiten de kring van deelnemers van zo’n windpark last?” De Lange staat onder meer een boer uit Swifterbant bij die een overeenkomst tekende maar later tot zijn schrik ontdekte dat een grote windturbine niet ver van zijn woning komt te staan. Volgens dat contract mocht hij eigenlijk niet eens naar de rechter stappen om dit aan te vechten. “In dergelijke overeenkomsten staan boeteclausules genoemd van miljoenen euro’s. Je staat dan met je rug tegen de muur.”