Voor voedselzekerheid mag best betaald worden

Na jaren halfbakken beleid hebben we onszelf in een positie geplaatst dat feitelijk niets meer kan. Toneelstukken worden geannuleerd en de weidegang van koeien staat op de tocht. Ondernemers die te goede trouw geïnvesteerd hebben in emissie-reducerende innovaties, krijgen nu te horen dat de onderliggende vergunningen niet conform wet zijn uitgegeven. Duizenden ondernemers leven in grote onzekerheid over hun toekomst. Een krimp van de veestapel lijkt onvermijdelijk, maar over het hoe en wat heerst grote onduidelijkheid.

Er is een groot tekort aan opvolgers in de agrarisch sector, op termijn is er de vraag wie er überhaupt nog ons eten willen produceren

Boeren snakken ondertussen naar een helder toekomstperspectief. Een perspectief dat extra onder druk staat door de voorwaarde dat bij uitkoop een boer niet elders opnieuw mag beginnen. Een zeer kortzichtige werkwijze. Er is een groot tekort aan opvolgers in de agrarisch sector, op termijn is er de vraag wie er überhaupt nog ons eten willen produceren. Als overheid ben je dan niet bewust bezig met de lange termijn voedselvoorziening van je land.

Bezwaren vleestaks

In dit licht durf ik te stellen dat een motie tegen het invoeren van ‘vleestaks’, onlangs in de Tweede Kamer, eveneens kortzichtig is. Let wel, er lag niet eens een voorstel om dit te doen. De minister had enkel de intentie uitgesproken om dit te onderzoeken. Een belachelijk idee aldus de VVD en met hen een meerderheid van de Kamer. Nu kan ik ook wel meerdere bezwaren tegen een vleestaks bedenken. We gaan dan terug naar ‘woensdag, gehaktdag’ met vlees enkel betaalbaar voor de rijken. We gaan ‘downtraden’ naar goedkoper, wellicht ongezonder, vlees. Van biefstuk naar hamburger. We gaan vleestoerisme stimuleren: allemaal naar Duitsland of België om kilo’s in te slaan. Een taks kan je dus alleen op Europees niveau in voeren.

Kijken naar (on)mogelijkheden van een heffing

Kortom bezwaren genoeg. Toch zou ik er voor willen pleiten om een dergelijk onderzoek wel uit te voeren. Niet met je kop in het zand blijven zitten, maar kijken naar de (on)mogelijkheden van een heffing om te komen tot een ‘eerlijke’ prijs voor de boer. Want als we van onze boeren gaan verlangen dat ze terug gaan in aantal dieren, terwijl schaalgrootte de belangrijkste drijver is achter rendement in deze sector, dan moet daar wel wat tegenover staan.

Gaat het niet in de lengte, dan maar in de breedte. Geen volume, dan maar een hogere prijs. En als de markt dit laatste niet gaat betalen, doe dan een overheidsheffing die de boer ten goede komt. Noem het dan geen vleestaks, maar een collectieve bijdrage om de voedselzekerheid op langere termijn duurzaam te borgen. Gezien alle ophef vermoed ik dat de meesten van ons best bereid zijn meer te betalen om hun balletje gehakt te beschermen.