Wageningen wees en wijst ons de weg

Totdat het spaak liep. Te veel productie, melk- en andere quota, landschapspijn door te vlakke groene weiden, teruglopende biodiversiteit, afkeer van de industriële landbouw. Dat zijn niet mijn woorden, maar die van een groeiend deel van de maatschappij.

Verdedigers van de landbouw

Eerst dacht ik: ‘een stelletje schreeuwers aan de zijlijn’. Een kleine minderheid met veel lawaai. Daar denk ik nu anders over. Het is een veenbrand, die ondergronds smeult en in bredere kring opvlamt. Daarom zien we ook zo weinig verdedigers van de landbouw in de politiek. Zelfs van oorsprong boervriendelijke partijen, zoals CDA en VVD, verbleken. Ook zij krijgen de nieuwe groene geest.

Die wordt weer door Wageningen gestimuleerd. ‘Nooit meer honger’, is niet meer het uitgangspunt, maar ‘wij voeden de wereld’. Dat wordt steeds breder gedragen door de hoogleraren in Wageningen. ‘Er waait nu een groene wind’, schrijft de Volkskrant.

Kringloop in de landbouw brengt een radicaal andere visie op de veehouderij met zich mee

Ik krijg even een binnenpretje. Drie jaar nadat professor Jan Douwe van der Ploeg is vertrokken, steekt die groene wind op. Voor wie hem niet kent: dat was de professor, die jarenlang tegen windmolens vocht. Hij probeerde het extreem groene denken in te bedden in de Wageningse gedachten, maar dat lukte hem niet. Misschien was hij zijn tijd ver vooruit, misschien een roepende in de woestijn. In ieder geval schoten zijn gedachten geen wortel.

Langzame krimp

Nu wel. Een voorbeeld is professor Imke de Boer, die bezig is in de Dierwetenschappen. Ze wordt door sommigen gezien als een naïeve idealist, maar ze heeft invloed. Bijvoorbeeld op minister Schouten. Die adviseerde ze over een overgang naar kringlooplandbouw. Wat dat betekent, weten we. De minister nam het advies over en daar hebben we de komende jaren mee te maken. Dat wordt een grote verandering.

Want kringloop in de landbouw brengt een radicaal andere visie op de veehouderij met zich mee. Het betekent een langzame krimp van de veestapel van minstens 20%. Dat is vloeken in de kerk voor de Wageningers, die meehielpen aan het opbouwen van de grootschalige veehouderij met lage kosten. Trouwens, wel met prima omstandigheden voor de dieren. Dat blijft zo, maar de boer van nu bestaat over tig jaren niet meer als het aan de huidige lichting professoren ligt.

Nieuwe Wageningen

Dat is dus het nieuwe Wageningen. Professoren, zoals Imke de Boer, nemen het heft in handen. En wat doen wij? Gaan we volgen, zoals in de jaren na de Tweede Wereldoorlog? Of blijven we ons verzetten, zoals we nu doen, bijvoorbeeld via FDF?

Ik denk dat je beter in de trein kunt stappen, die naar de nieuwe bestemming rijdt. Anders sta je straks alleen op het perron.