Doorgaan naar artikel

Welke fraude pakt de NVWA wel aan?

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is al jarenlang een organisatie in voortdurende crisis.

Geüpdatet op:
Politiek & Beleid
Analyse
Foto: ANP

Foto: ANP

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is al jarenlang een organisatie in voortdurende crisis. Verschillende dossiers kwamen de afgelopen jaren in het nieuws.

In januari 2018 kondigde landbouwminister Carola Schouten grootscheeps onderzoek aan naar fraude in de melkveehouderij. Boeren zouden op grote schaal gesjoemeld hebben met gegevens over de geboorten van kalveren, om op die manier onder de gevolgen van het fosfaatreductieplan uit te komen.

Het is inmiddels meer dan twee jaar later. Hoewel de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zegt de processen-verbaal bij het Openbaar Ministerie (OM) te hebben ingediend, is er nog steeds geen zaak op zitting gebracht.

Mestfraude

Enkele maanden eerder, in het najaar van 2017, publiceerde NRC een omvangrijk artikel over mestfraude. In reactie daarop maakte landbouwminister Schouten gewag van aanscherping van de opsporing. Een adviesbureau werd in de nasleep van de commotie geconfronteerd met een doorzoeking van de kantoorpanden, met het doel bewijs te vinden voor gesjoemel met de mestadministratie.

Lees ook: Onderzoek pootgoedfraude mogelijk ook stopgezet

Fipronil

De fipronilcrisis (2017) liet zien dat de communicatie binnen de NVWA over geconstateerde onregelmatigheden niet gestroomlijnd verliep, waardoor het illegale gebruik van de insectenbestrijder fipropnil in de pluimveehouderij langer voortduurde dan nodig was geweest.

Slachterij

In 2018 deed de NVWA in samenwerking met de politie een inval bij een slachterij in het noorden des lands. De verdenking was dat de slachterij dieren liet verwerken, die niet op transport hadden gemogen vanwege hun slechte toestand.

Pootgoedfraude

Vorig jaar werd de pootgoedsector opgeschrikt door een bedenkelijk staaltje van fraude. Een Zeeuwse handelaar had illegaal pootgoed voorzien van valse certificaten. Het pootgoed kwam terecht in Nederland en in België.

De NVWA is al jarenlang een organisatie in voortdurende crisis

Nachtkaars

Het is maar een greep uit een aantal zaken die de afgelopen jaren in het nieuws verschenen. Gisteren bleek dat de pootgoedfraude niet strafrechtelijk vervolgd gaat worden. De afdoening van wat er overgebleven is van de I & R-affaire laat ook nog steeds op zich wachten en het onderzoek naar mestfraude lijkt uit te doven als een nachtkaars.

Slachthuis niet vervolgd

Afgelopen weekeinde werd duidelijk dat het OM had besloten de slachthuizen in het noorden niet te vervolgen, omdat de NVWA de ‘onderzoeken niet binnen redelijke termijn kon afronden’. Met die formulering werd een juridisch lijkend argument aangevoerd, alsof het OM het risico zou lopen door de rechter op de vingers te worden getikt vanwege het te laat aanbrengen van een zaak. Maar mogelijke implicaties voor volksgezondheid en dierenwelzijn zijn er voor het openbaar ministerie en de NVWA argumenten genoeg om een onderzoek langer te laten duren dan anderhalf jaar. Een strafrechter zal daar best begrip voor hebben.

NVWA heeft schijn tegen

Hoewel niemand zegt of weet dat er andere redenen waren om het slachthuisonderzoek af te blazen, heeft de NVWA in dit dossier de schijn tegen. Want het waren niet alleen de slachthuizen die in een kwaad daglicht waren gesteld. Ook de manier waarop de keuring door de NVWA werd afgedaan, was onderwerp van discussie, zoals ook bleek uit een onafhankelijk onderzoek door het onderzoeksbureau 2Solve. De onregelmatigheden waren niet van dien aard, dat de Rijksrecherche werd ingeschakeld, maar dat NVWA-medewerkers het werk niet altijd deden zoals dat van hen verwacht kon worden, is wel duidelijk.

Lees ook: OM staakt slachterij-onderzoek, minister schrikt

Voortdurende crisis

De NVWA is al jarenlang een organisatie in voortdurende crisis. Het is een conglomeraat van samengevoegde organisaties vanuit verschillende culturen, die ook nog eens te maken kreeg met bezuinigingen. Daar komt nog bij dat de dienst verstrikt raakte in een automatiseringsproject, waarvan de afronding alleen maar verder uit zicht raakte, terwijl de kosten opliepen. Niet voor niets maakte minister Schouten daar een einde aan.

Reputatie opkrikken

Wil de NVWA weer de reputatie krijgen die vergelijkbaar is met de vroegere Keuringsdienst van Waren, de Rijksdienst voor de Keuring van Vee en Vlees, de Plantenziektenkundige Dienst of de Algemene Inspectiedienst, dan is het misschien een idee de oude organisaties op een nieuwe leest te schoeien en weer in ere te herstellen.

Snel delen

Image
Jan Braakman

Redacteur

Misset Uitgeverij B.V. Auteursrecht voorbehouden

Algemene voorwaarden Privacy Cookies

Beheer
WP Admin