Zowel verwerkers als telers moeten profiteren van de goede vraag naar frites, benadrukt Ferdi Buffen, directeur van het Duitse aardappelhandelshuis Weuthen.
Volgens Buffen helpt het dan niet dat telers veel pessimisme uitdragen op sociale media. En zo komt het nu soms wel over, aldus de directeur. Het dient geen enkel nut om elkaar zo op te jagen, benadrukt hij. Elke ondernemer moet zelf beslissen hoe ze de aardappelen willen vermarkten, maar het is volgens Buffen niet verstandig om de kip met de gouden eieren te slachten.
Weuthen verhandelt jaarlijks 2 miljoen ton aardappelen, waarvan 75% fritesaardappelen. Dat de contractprijs voor oogst 2022 voor fritesaardappelen omhoog moest maakte Buffen afgelopen zomer al duidelijk. “Ik ben eind deze zomer met de Duitse aardappeltelersvereniging Reka een open dialoog aangegaan over de kostprijs en de problemen bij de boeren. Daaruit bleek dat de contractprijs met 15% tot 20% omhoog moest,” zegt Buffen. “Dat is, en zelfs meer, ook gebeurd.” De termijnmarkt staat in februari op € 20 per 100 kilo (levering april 23). Dat is vrij uniek. Hoeveel hoger deze kan dat weet ik niet, maar ik zie de aardappelprijzen de komende maanden niet dalen. Zelfs niet bij een doemscenario met wat in Oekraïne kan ontstaan.”
Er is wel degelijk marktwerking in de aardappelmarkt. Dat is te zien aan de fabrieken die elkaar beconcurreren. Hoge graan- en koolzaadprijzen helpen, naast de extra vraag voor grondstof, dit seizoen de aardappelprijs omhoog te krijgen. Maar met een pachtprijs van bijvoorbeeld € 1.500 per hectare kun je nog steeds niet rendabel graan telen, zegt Buffen. Een goede ondernemer kent zijn kostprijs en weet wat hij nodig heeft. Niet alleen aardappelen zijn duurder, ook grondstoffen zoals energie, gas, elektra zijn explosief gestegen.
Het belangrijkste in de fritesketen is dat het eindproduct goed verkoopt en een eerlijke verdeling van de opbrengst in de keten plaatsvindt. Maar het contracteren van de aardappelen gaat nu niet makkelijk. Andere jaren stuurde Buffen één keer een buitendienstmedewerker op pad. Deze moeten nu een of twee keer de boer op om contracten af te sluiten. “We halen 15% tot 20% minder vasteprijscontracten binnen voor oogst 2022. Onze telers kiezen ervoor om meer fritesaardappelen vrij te telen. Maar de aardappelen komen er wel. De frites worden goed gevraagd en moeten goed worden verkocht. Daarmee kunnen telers en de hele keten ook groeien. De industrie is als het ware het verlengstuk van de teler.”
In elk gebied staan telers anders in de wedstrijd, merkt Buffen. De uitbreiding van het aardappelareaal in Frankrijk en Duitsland wordt voornamelijk weggepakt van de tafelaardappelteelt. Tafelaardappeltelers hebben het momenteel heel lastig met lage prijzen, hoge tarrapercentages en een moeizame export. Deze telers en ook de zetmeelaardappeltelers kijken volgens Buffen jaloers naar de fritesaardappeltelers. Want de vraag naar frites blijft groeien, waar de hele keten in de toekomst van kan profiteren. Op de lange termijn komt de sector verder als het spel samen wordt gespeeld, besluit Buffen.
Uitgebreide marktinformatie over aardappelprijzen vind je op FoodAgribusiness.nl/markt