WUR maakt met Crispr-Cas cichorei zonder bitterstoffen

Dat is gelukt met behulp van de nieuwe veredelingstechniek Crispr-Cas. Uit cichorei wordt inuline gewonnen, dat een grondstof is voor de voedingsmiddelensector, zoals voor brood en zuivel.

Productie van inuline goedkoper

Volgens WUR-plantwetenschapper Katarina Cankar maakt de vondst de productie van inuline goedkoper. “Normaal gesproken moet inuline van de bitterstoffen worden gescheiden. Met Crispr-Cas hebben we een plant ontwikkeld waar die bitterstoffen niet meer in zitten. Dat maakt de verwerking goedkoper en eenvoudiger, en daarmee duurzamer, waardoor inuline breder toegepast kan gaan worden.”

Vier genen uitgeschakeld

Met de gene-editing techniek Crispr-Cas is een miniem stukje van het DNA van de plant veranderd, zegt senior-scientist Paul Bundock van onderzoeksbedrijf KeyGene. “De veredelde cichorei bevat alleen zijn eigen DNA. We hebben vier genen uitgeschakeld die verantwoordelijk zijn voor de bitterstoffen. Hiervoor hebben we cellen uit het blad genomen, die behandeld met de technologie en weer laten opgroeien tot planten in de kas. De veredeling gaat met deze methode een stuk sneller.”

De onderzoekers hebben geleerd welke genen betrokken zijn bij de vorming van bitterstoffen, zegt Cankar. ”Met deze techniek is het ook mogelijk het niveau van bitterheid in witlof te veranderen.”

Andere bitterstoffen

Het onderzoek over de cichorei is gepubliceerd in Plant Biotechnology Journal. Het is uitgevoerd binnen het Europese CHIC-project, dat wordt gefinancierd vanuit het EU-Horizon 2020 programma. Binnen het CHIC-project wordt ook gewerkt aan cichorei die juist veel van een specifieke soort bitterstof (terpenen) bevat. Deze bitterstoffen kunnen mogelijk dienen als ontstekingsremmers en als medicijn tegen kanker, zegt Matthew de Roode, corporate development manager bij inulineproducent Sensus. “Bitterstoffen beschermen de plant tegen schimmels en bacteriën. Binnen het project hebben we ontstekingsremmende activiteit kunnen aantonen. Uit eerder onderzoek blijkt dat bitterstoffen in de cichorei een antiworm-effect hebben bij schapen.”

Minder snel inuline afbreken

Binnen het CHIC-project wordt ook gewerkt aan chicorei die in het najaar minder snel de inuline afbreekt. De cichoreiwortel bevat in oktober en november de meeste inuline. Maar als het koud weer is, wordt de inuline afgebroken door de plant. Een nieuwe variant cichorei met een kleinere gevoeligheid hiervoor kan daardoor meer inuline opleveren.

Crispr-Cas is een gene-editing techniek die in de EU onder de regels valt voor genetische modificatie. Daarom mogen producten die voortkomen uit deze techniek alleen op de markt worden gebracht na een strenge en kostbare toelatingsprocedure.