Jumbo’s streep door vleesaanbiedingen is voorbeeld goed leiderschap

Hoe anticipeer je op strengere wetgeving? Bij de ene retailer zijn financiële prestaties leidend, bij de ander de maatschappelijke rol. Maar ze hebben de keus door van hun inkoopmacht een inkoopkracht te maken en zo bij te dragen aan gezondheid en duurzaamheid. Dat stelt Leontien Hasselman-Plugge.

Als de regels strenger worden, zoek je dan naar de mazen in de wet of zet je juist een stap voorwaarts? Twee nieuwsitems die onlangs speelden laten goed zien hoe bedrijven verschillend omgaan met strengere duurzaamheidswetgeving en belastingen.

Moedig van Jumbo

Eerst Jumbo. Het bedrijf kondigde aan als eerste supermarkt te stoppen met aanbiedingen op vers vlees. De transitie van dierlijke naar plantaardige voeding kan alleen als vleespromotie stopt, zegt het bedrijf. Moedig, omdat het daarmee niet alleen verder gaat dan de wetgeving oplegt, maar ook ambitieuzer is dan het speelveld van de markt. Aanbiedingen op vers vlees zijn in dat speelveld heel gebruikelijk.

Dit is geen beslissing zonder impact. Het gaat de hele achterliggende keten van producenten van vers vlees aan en zal invloed hebben op de omzet. Jumbo laat met dit besluit zien de eiwittransitie naar meer plantaardig (50/50 in 2025) serieus te nemen, zelfs als dat financieel ongunstig is.

Omzeilend gedrag van Appelsientje

Hoe anders is het bericht van Appelsientje rond dezelfde tijd. Het bedrijf heeft een ingenieus plan bedacht de suikertaks te omzeilen. De suikertaks is er om voeding gezonder te maken en het groeiende probleem van overgewicht tegen te gaan. Door een kleine hoeveelheid melk toe te voegen aan hun fruitdranken valt het onder ‘zuiveldrank’ in plaats van ‘vruchtensap’, (zoals DubbelFriss en Coolbest) waarvoor andere regels gelden. En dan hebben we het nog niet eens over de vergroting van de milieu-impact. Bij ImpactBuying noemen we dit soort omzeilend gedrag ‘Boskalis-moves’, die helaas vaker voorkomen.

Cruciaal is natuurlijk welk principe leidend is: financiële prestaties of maatschappelijke rol?

De vraag is natuurlijk: wat te doen met aankomende wetgeving en welke doelen stel je jezelf als retailer? Bij zowel Appelsientje als Jumbo zijn er knappe koppen die zich over deze vragen hebben gebogen. Met een heel andere oplossingsrichting als antwoord. Cruciaal is natuurlijk welk principe leidend is: financiële prestaties of maatschappelijke rol? Als het enige gereedschap dat je hebt een hamer is, zal elk probleem eruitzien als een spijker. En is het niet de rol van bedrijven, maar ook van de mensen binnen deze bedrijven, om te bouwen aan een beter huis voor de toekomst en dit beter vorm te geven?

Wij als consumenten stemmen elke dag met de producten die we kopen. Bedrijven doen dat op grote schaal en kunnen van hun inkoopmacht een inkoopkracht maken door verder te kijken dan alleen de financiële aspecten en deze te laten samenlopen met duurzaamheidsbeslissingen.

Zoveel mogelijk goed doen in je carrière

Maar het gaat niet alleen om consumenten. Het gaat ook over de mensen die voor deze bedrijven werken. Zij hebben ook een keuze hoe hun talent en kennis en opleiding te gebruiken. Zoals Rutger C. Bregman stelt: “We kunnen allemaal een beetje meer morele ambitie gebruiken en zoveel mogelijk goed doen in je carrière en de baan die je hebt.” Wellicht iets voor de persoon bij Appelsientje.