Stijging voedselinflatie nog niet ten einde

Voedingsmiddelen waren in juli gemiddeld 12,3% duurder dan in juli 2021. De voedselinflatie is naar ongekende hoogte gestegen. En het ziet er naar uit dat de stijging nog niet ten einde is. Want de producentenprijzen van voedingsmiddelen zijn het laatste jaar dubbel zo hard gestegen dan de consumentenprijzen.

In januari 2021 berekende het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een consumentenprijsindex (CPI) voor voedingsmiddelen (exclusief niet-alcoholische dranken) van 109,5 punten (100 = gemiddelde prijs in 2015). Dat betekent dat consumenten in de winkel in die maand gemiddeld 9,5% meer betalen voor hun voedingsmiddelen dan in heel 2015. Het CBS geeft met de consumentenprijsindex het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens.

Blijkbaar hebben de supermarkten nog lang niet alle prijsstijgingen van de voedingsmiddelenproducenten doorberekend

De producentenprijsindex (PPI) voor voedingsmiddelen lag in januari 2021 op 109,3 punten, vrijwel gelijk aan de CPI. De voedingsbedrijven beurden toen dus 9,3% hogere afzetprijzen dan in 2015. De PPI is gebaseerd op de gemiddelde afzetprijzen van de producenten, zowel voor binnenlands gebruik als de export. Het CBS gebruikt als referentie voor de CPI en de PPI de gemiddelde prijzen van heel 2015.

Na januari 2021 stegen de afzetprijzen van voedingsmiddelen geleidelijk tot het huidige niveau. Ook de consumentenprijsindex voor voedingsmiddelen steeg geleidelijk, maar veel minder hard. In juni dit jaar (de laatste berekende PPI) staat de producentenprijsindex op 138,6. Dat is 26,8% hoger dan in januari 2021. De CPI voor juni bedraagt 122,8. Dat is een stijging van 12,2%, veel minder dan bij de producentenprijzen. Blijkbaar hebben de supermarkten nog lang niet alle prijsstijgingen van de voedingsmiddelenproducenten doorberekend in het boodschappenmandje.

Ongekende hoogte

De voedselinflatie steeg in juli 2022 naar ongekende hoogte. Het CBS berekent vanaf januari 1996 de inflatie per goederensoort, waaronder voedingsmiddelen (exclusief niet-alcoholische dranken). De CPI voor voedingsmiddelen was in januari 1996 75,4 punten. In 2015 was voeding voor de consument dus gemiddeld bijna 25% duurder dan begin 1996.

Maar sinds 1996 kwam ook wel eens deflatie voor: voedingsmiddelen waren goedkoper dan een jaar eerder. De hoogste voedseldeflatie die het CBS ooit heeft gemeten was in september 2004. In die maand betaalden consumenten 5,3% minder voor voedingsmiddelen dan in dezelfde maand het jaar er voor. De laatste voedseldeflatie dateert van juli 2021. Toen waren voedingsmiddelen 0,9% goedkoper dan een jaar eerder.

Voedselinflatie voorlopig hoog

Het laatste jaar vliegen de prijsstijgingen de consumenten echter om de oren. In juni dit jaar was de voedselinflatie 11,2% en in juli 12,3%. Het CBS heeft nog nooit een voedselinflatie geconstateerd van boven de 10%. Gezien de wig tussen de consumentenprijzen en de producentenprijzen zal de voedselinflatie voorlopig hoog blijven.