Directeur Liesbeth Soer: ‘Triodos wil voedseltransitie versnellen’

De kaart van Stichting Herenboeren Nederland met lokale initiatieven ziet er indrukwekkend uit. Op tientallen plekken werken groepen burgers aan de opzet van een coöperatieve boerderij. In sommige gemeenten zijn zelfs twee of drie groepen aan de slag.

Veertien zijn er daadwerkelijk gestart, in 2023 komen er zeker negen bij. Doel van de landelijke koepelorganisatie is om 350 herenboerderijen draaiende te hebben in 2030. Met grofweg 250 huishoudens per boerderij gaat het dan totaal om bijna 90.000 huishoudens en zo’n 200.000 monden.

Lening van € 1 miljoen voor Herenboeren

Volgens Liesbeth Soer, directeur Catalytic Investments bij Triodos Regenerative Money Centre (TRMC), gaat dat allemaal niet vanzelf. De directeur van deze dochteronderneming van Triodos Bank hoopt dat het streefdoel wordt gehaald. Misschien kost het een of twee jaar extra. Zou ook een prima resultaat zijn. Het vliegwiel is al in beweging en een extra zwengel brengt de vaart er echt in. Vandaar de lening van € 1 miljoen van het Triodos Regenerative Money Centre aan Herenboeren Nederland. Over het rentepercentage wil ze niets zeggen. “Die informatie over de relatie met onze klanten delen we nooit.”

Soer: “De missie van Herenboeren Nederland en die van ons als idealistische financiële instelling komen overeen: het voedselsysteem is aan verandering toe. Met de herenboerderijen komt er beweging in het debat. Vooral door in de praktijk te laten zien dat het ook echt anders kan. Ik ben blij dat wij vanuit Triodos daar een bijdrage aan kunnen leveren.”

De voedseltransitie kun je zien als een reis met hindernissen. Dat vraagt om samenwerking.

Ook betrokken bij stichting Aardpeer

In een persbericht omschrijft de Triodos-instelling haar missie als volgt: ‘TRMC leent aan en investeert in pionierende en baanbrekende initiatieven om onze samenleving en onze planeet te regenereren’. Dat klinkt tamelijk vaag. Soer legt het uit met een praktijkvoorbeeld. “Wij zijn financieel betrokken bij Aardpeer. Dat is een organisatie die het samen met burgers mogelijk maakt dat boeren die hun productiesysteem willen verduurzamen, betaalbaar grond kunnen pachten. Die boeren zorgen ervoor dat op hun percelen ook in de toekomst voedselproductie mogelijk blijft. Dat is trouwens ook de inzet van de herenboerderijen. Alles begint bij zorg voor de bodem.”

Artikel gaat verder onder de tweet

Van start-up naar scale-up

Het mooie van Herenboeren Nederland is dat de organisatie ervoor zorgt dat er coöperatieve boerderijen komen waarbij de leden zowel eigenaar, ondernemer, producent als consument zijn, zegt Soer. “Het is best ingewikkeld om zo’n coöperatie op te richten. Hoe kom je aan betaalbare grond? Aan welke regels moet je voldoen? De aangesloten leden moeten op zoek naar een boer die een belangrijk deel van het werk uitvoert en vrijwilligers aanstuurt. De landelijke koepel adviseert en organiseert dat de lokale coöperaties ervaringen uitwisselen. Dat wordt allemaal makkelijker als de landelijke organisatie opschaalt. Van start-up naar scale-up. Dat is precies de achtergrond van onze financiële participatie.”

De leden van de herenboerderijen raken betrokken bij de productie van hun eigen voedsel. De spruitjes op hun bord hebben zij zien groeien, de jonge plantjes wellicht geplant, de spruiten zelf geplukt. “Voedsel is niet vanzelfsprekend. De productie vraagt arbeid, zorg en respect voor de natuur. Zeker als je produceert zonder kunstmest en chemische middelen. Je krijgt bijna automatisch respect voor al die mensen die actief zijn in de voedselketen.”

‘Taak voor boeren, burgers, overheid en banken’

Herenboeren Nederland doet meer dan alleen boerderijen opzetten, zegt Soer. “Net als wij zijn zij betrokken bij Aardpeer. Ze zijn mede-initiatiefnemer van Caring Farmers. Er zijn veel partijen actief in de beweging die het voedselsysteem wil veranderen. Bij die transitie lopen producenten soms tegen regels op die de verduurzaming blokkeren. De herenboeren kaarten dat aan in Den Haag, doen een voorstel hoe het anders kan. Vanuit onze eigen ervaringen kunnen wij hierin adviseren. De voedseltransitie kun je zien als een reis met hindernissen. Die kun je het beste overwinnen door samen te werken. Hier ligt een taak voor boeren, burgers, overheid en banken.”