Systemchange is Storychange

Ga je in de transitie naar een duurzamere voedselketen enkel uit van de homo economicus en dus winstmaximalisatie, dan zal je nooit tot daadwerkelijke verduurzaming komen.

Afgelopen week nam ik deel aan een inspirerende lunchsessie in Veghel. Daar werd de ‘Food Inspiration Trendtable’ georganiseerd voor zo’n honderd ondernemers, bestuurders en wetenschappers actief in de agrifoodketen.

Centraal thema van de bijeenkomst was de transitie naar een duurzamer voedselsysteem. Trendwatcher Hans Steenbergen schetste de noodzaak voor duurzamere voedselproductie én -consumptie. De chef-kok maakte rond dit verhaal een prachtig menu met focus op plantaardig, gezondheid en balans. Spreker Kees Klomp, lector betekeniseconomie, zette de zaal tot nadenken. Hij stelt dat een systeem gebaseerd is op de verhalen waarin we geloven en dat duurzame systeemverandering niet kan zonder het onderliggende verhaal te veranderen.

Vanuit het perspectief van de homo florens

Ons huidig economisch systeem gaat te veel uit van een mens die louter bezig is zijn materiele behoeftes in te vullen, de homo economicus. De mens wordt echter veel meer geleid door het vervullen van spirituele en emotionele behoeftes, de homo florens. Je kind, liefde of leven gaat altijd voor je geld, auto of huis. Ga je in de transitie naar een duurzamere voedselketen enkel uit van de homo economicus en dus winstmaximalisatie, dan zal je nooit tot daadwerkelijke verduurzaming komen. Maar vanuit het perspectief van de homo florens is het niet meer dan logisch dat je negatieve externaliteiten zoals milieuvervuiling, klimaatverandering of obesitas, tot een minimum probeert te beperken. Dan streef je naar de werkelijke waarde en tot duurzame samenwerking.

Voor voedselbedrijven, van boer tot bord, breken nu onzekere tijden aan

In de avond resoneerde zijn boodschap nog lang bij mij na. Zeker na het zien van de verkiezingsuitslag; een duidelijke breuk met de beweging naar gericht klimaat- en milieubeleid. Voor voedselbedrijven, van boer tot bord, breken nu onzekere tijden aan. Gaat een nieuwe coalitie onder (extreem) rechts, conservatief gesternte aan de slag? En wat betekent dit voor het landbouwbeleid, de aanpak van de stikstofcrisis en de energietransitie? Cruciale vraagstukken waar nu gedegen overheidsbeleid voor moet worden geformuleerd en waar ondernemingen strategie en investeringen op moeten bepalen.

Ik kijk dan ook met spanning uit naar het verhaal van de nieuw te vormen coalitie. Krijgt de economicus of de florens de overhand?

Lees ook: Foodhelden 2023 in de spotlight

Snel delen